پهنه بندی و مکان یابی محل دفن پسماند با استفاده از مدل های SMCE و روش ANP (مطالعه موردی شهر آستارا)

در اکثر شهرهای ایران بخصوص شهرهای بزرگ با مشکلات ناشی از دفن غیراصولی پسماند روبه روهستند که به عنوان یک دشمن پنهان سلامت و بهداشت شهروندان را تهدید می کند. یکی ازمعضلات مهم مدیران شهری در کشور، یافتن محل های مناسب دفن پسماند می باشد، تا علاوه بررعایت مسئله مقبولیت مردمی، محل دفن حداقل تاثیرات زیست محیطی را داشته باشد. ازمشکلات بهداشتی عمده در مکان های دفن زباله، تولید شیرابه و نفوذ آن به منابع آب، خاک ورسوب رودخانه ها است. انتخاب مکان مناسب برای دفن زباله موضوعی پیچیده و مستلزم در نظرگرفتن عوامل متعددی می باشد، عواملی مثل میزان پسماند سالانه، عمق آب زیرزمینی، وسعت،جنس خاک، پوشش گیاهی و ... از مهمترین آنها می باشند. دفن بهداشتی پسماندهای شهری مثلهر پروژه مهندسی دیگر، به اطلاعات پایه و برنامه ریزی دقیق نیازمند است. روش ANP به علت سهولت انجام عملیات و سرعت عمل بالا و دقت عمل زیاد به طور گسترده قابلیت بکارگیری دربرنامه ریزی های زیست محیطی و مسائل مهندسی مثل مکان یابی محل دفن پسماند را دارامی باشند. در این پژوهش، برای پهنه بندی و مکان یابی محل دفن پسماند، از مدل SMCEاستفاده و برای تصمیم گیری چند معیاره از فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP) استفاده شد. مکان یابی برای پیدا کردن محل مناسب در شهر توریستی آستارا به عنوان مطالعه موردی انتخاب گردید.ابتدا لایه های اطلاعاتی مختلف تهیه شده و با توجه به فاکتورهای مختلف مهندسی، لایه هایاطلاعاتی مورد نظر، مورد پردازش و تحلیل قرار گرفت. معیارها و زیرمعیارها دخیل در مکانیسممکانیابی مورد بررسی قرار گرفتند. از نتایج مهم این تحقیق، تهیه نقشه های خروجی ترکیبی ازمعیارهای موثر در پهنه بندی و مکان یابی محل دفن پسماند در شهر آستارا با استفاده از مدلSMCE است. این نقشه شامل ارزشهای بین ۰ تا ۱ بوده که بر اساس آنالیز نتایج حاصل از آن، زون ۱ (سایت بیجاربین) بیشترین ارزش را از نظر نوع مطلوبیت کسب نمود. در این تحقیق همگامبا مدل SMCE، جهت سناریو سازی، تعیین استراتژی و ارائه سایت لندفیل نهایی از مدل تحلیل شبکه ای (ANP) استفاده شد. نتایج حاصل از مدل ANP نشان داد که محیط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با امتیاز ۰.۸۳ بیشترین تاثیر را بر سایت نهایی دارا می باشد.

Keywords:

پهنه بندی , مکان یابی , محل دفن , ANP , SMCE , آستارا