یکپارچه سازی مفهوم تاب آوری شهری با مدل DPSIR با هدف ارزیابی اثرات سیاست های مدیریت شهری بر شاخص های پایداری

شهر یک محیط زیست انسانی است که از مجموعه ای از عناصر طبیعی و انسان ساخت و تاثیر متقابل آنها بر یکدیگر شکل گرفتهاست. ارائه چنین تعریفی، مفهوم اکولوژی را به حوزه علوم شهرسازی وارد نمود. این دانش شهر را به عنوان یک سیستم پویا با ارتباطمتقابل میداند و مفاهیمی همچون متابولیسم و تاب آوری شهری را برای ارزیابی سلامت این سیستم اکولوژیک مطرح می نماید. امروزهیکی از اهداف مهم مدیریت شهری افزایش تاب آوری در جریان وقایع طبیعی و یا انسانی در طی زمان است. این مقاله برآن است با تلفیقنیروی محرکه، فشار، وضعیت، اثر و پاسخ) به بررسی همزمان برنامه های توسعه و شاخص های تابآوری تحت تاثیر آنها پرداخته و امکان پیش بینی وضعیت آینده تاب آوری شهر را بر اساس ارزیابی اقدامات در مرحله سیاست گذاریفراهم نماید؛ در این راستا به طور موردی به بررسی ارتباط علت و معلولی برخی اقدامات توسعه شهری به عنوان نیروی محرکه وچگونگی فشار بر شاخص های تاب آوری پرداخته شد. نتایج نشان داد که می توان فشارها و وضعیت ناشی از اقدامات در حوزه توسعهفضایی و کالبدی شهر را از طریق این مدل مورد ارزیابی قرار داد. همچنین نشان میدهد تقابل مولفه های اثر نیز می توانند در تشدیدوضعیت نقش ایفا نمایند و در این چارچوب قابل بررسی هستند. با عنایت به لزوم تطابق نتایج سیاست های مدیریت شهری با اصولدستیابی به اهداف چشم انداز، این رهیافت می تواند با ارائه چارچوبی ساده و در عین حال کارآمد مسئولین را در ارزیابی و پایشتصمیمات یاری نماید.

Keywords:

سیاست های مدیریت شهری , تاب آوری شهری , مدل DPSIR