محسن جهان - عضو هیات علمی گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
فائزه احمدی - دانشجوی کارشناسی زراعت واصلاح نباتات،دانشکده کشاورزی،دانشگاه فردوس
فرزانه سلیمانی فرزقی - دانشجوی کارشناسی زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردو
مهسا اقهوانی شجری - دانشجوی کارشناسی ارشد اگرواکولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی

استفاده از کودهای بیولوژیک و گیاهان پوششی در کشاورزی پایدار از جایگاه برجسته ای برخوردار می باشد . در 1388 89به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با - این راستا آزمایشی در سال زراعی سه تکرار اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی عبارت بودند از: استفاده از گیاهان پوششی به عنوان فاکتور اصلی (کشت توام گیاهان پوششی شبدر ایرانی و خلر و عدم استفاده از گیاه پوششی) و کاربرد کودهای بیولوژیک به عنوان فاکتور فرعی [نیتروکسین (حاوی باکتریهای ،(Azospirillum sp. و Azotobacter sp. بیوفسفر (حاوی باکتری های Bacillus،(Pseudomonas sp. و sp. نیتروکسین+بیوفسفر و تیمار شاهد]. نتایج آزمایش نشاندهنده افزایش معنی دار اغلب صفات از جمله عملکرد دانه و شاخص برداشت در اثر عدم کاربرد گیاه پوششی بود . همچنین عملکرد بیولوژیک ،عملکرد دانه و شاخص برداشت در تیمار شاهد بیشتر از تیمارهای کود بیولوژیک بود . در بین کودهای بیولوژیک،بیوفسفر در مورد اکثر صفات مورد مطالعه دارای برتری بود. بیشترین مقدار وزن هزار دانه در گیاهان تحت تیمار نیتروکسین بهعلاوه بیوفسفر به دست آمد. تحلیل اثرات متقابل نشان داد که عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه درشرایط استفاده از کود بیولوژیک و عدم کاربرد گیاه پوششی نتایج بهتری بهدنبال دارد.

خلر، شبدر ایرانی، نیتروکسین، بیوفسفر، عملکرد بیولوژیک