محمد سمیعی - عضو هیئت علمی و شورای تقویم دانشگاه تهران

به رغم اینکهتشکیل شورای مرکز تقویم دانشگاه تهران در موسسه ژئوفیزیک پیشرفتی قابل توجه برای تقویم نگاری کشور به ارمغان آورده است، اما هنوز تقویم کشور به ویژه در مورد روز دقیق شروع ماه مبارک رمضان و روز عید فطر همچنان در معرض تغییر قرار دارد. تجربه ده ساله شورای مرکز تقویم نشان داده است که این عدم ثبات، بیش از آنکه به ضعف محاسبات نجومی و کمبود رصدهای حدی بازگردد، به تفاوت ها و هم تغییرات فتواهای فقهی مرتبط است. البته تمام این تغییرات تقویم به خاطر پاسداری از اصل «دقت» در استخراج تقویم بوده است، ولی این انتظار نیز بجاست که تقویم رسمی کشور باید «ثبات» داشته باشد و نه تنها تعطیلات رسمی و مراسم ملی و مذهبی مربوط به سال جاری، بلکه تا چند سال آینده نیز قابل پیش بینی باشد. در کنار دو اصل بالا باید اصل سومی را نیز اضافه کرد که عبارت است از اصل لزوم «هماهنگی» در میان اعضای جامعه. متاسفانه روز عید فطر در سال های گذشته منبع ناهمدلی و اختلاف در جامعه بوده است. این مقاله در صدد است که نشان دهد غفلت از دو اصل ثبات و هماهنگی در تقویم رسمی کشور، هزینه های اجتماعی - اقتصادی فراوانی برای کشور دربر داشته است. در پایان با تاکید بر اینکه تقویم، علاوه بر بعد مذهبی، از منظر اجتماعی نیز اهمیت بسیار دارد، راه حل بهتری برای استخراج و تصویب تقویم رسمی کشور پیشنهاد می شود که به نسبت تعادل بهتری را میان سه اصل دقت، ثبات و هماهنگی تضمین می کند.

تقویم قمری, تقویم رسمی, رویت هلال, استخراج تقویم, شورای تقویم