مصطفی پیرمرادیان - عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان

بدون شک پرداختن به شخصیت حضرت زینب بدان معنی نخواهد بود که او نمونه ای است از زنان قرن اول هجری در جامعه اسلامی؛ چرا که چون او فقط یکی بود و تالی تلوی نداشت، لکن در هر صورت باید پذیرفت او زنی بود برخاسته از جامعه و محیط و فرهنگی که به اسلام منسوب و مربوط بود. هرچند مثل و مانندی نداشت، نه از آسمان به زمینش آورده بودند و نه جنسی فوق و وراء و خلاف جنس بشر داشت. انسانی بود از جنس انسان و از میان انسان ها و در میان انسان ها و پرورنده دامان انسانی از تبار و سیاق خویش. عقل و درایت در او به کمال بود و ایمان و اعتقاد به غایت. عشق و احساس و عاطفه چون سایر زن ها، بلکه بیشتر و عمیق تر از او به ظهور می رسید. این همه اوصاف در او به تعادل و تناسب ممزوج گشته بود و رفتار و گفتارش را چنان نظام بخشیده بود که کمتر محل اشکال و انکار قرار گرفته است. با آن که راهی سخت و وظیفه ای سهمگین در یکی از دوره های پر تشنج تاریخ اسلام در پیش داشت، یکی از با نام و نشان ترین قیام های تاریخ را به همراه برادرش امام حسین(ع) رهبری کرد و در بخش بخش این حادثه بزرگ در صحنه هایی که حضورش الزام آور می ساخت تجلی گاهی از ترکیب عقل و عشق و عقیده برای همیشه تاریخ به یادگار گذاشت.

زن در اسلام, زینب, قیام کربلا, عاشورا