محمدشریف شریف زاده - عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
غلامحسین عبدالله زاده - عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

از آنجا که کارآفرینی دانشگاهی برای بسیاری از موسسه های آموزش عالی کشاورزی در ایران پدیده به نسبت جدیدی به شمار می آید، این فرآیند به خوبی برای آن ها تبیین نشده است. این تحقیق در دو مرحله و با هدف شناسایی و اولویت بندی سازوکارهای کارآفرینی دانشگاهی در آموزش عالی کشاورزی به انجام رسیده است. جامعه ی آماری شامل ۲۴ تن از خبرگان با تجربه ی عملی، تجربه ی مدیریتی در سیاست گزاری و پشتیبانی نهادی و تجربه ی حرفه ای به شکل آموزش و پژوهش در زمینه ی کارآفرینی دانشگاهی برای مشارکت در بررسی دلفی بود. بررسی دلفی در سه دور انجام شد و در نتیجه، ۵ گزیدار و ۷ معیار برای اولویت بندی سازوکارهای کارآفرینی دانشگاهی در آموزش عالی کشاورزی شناسایی شدند. در مرحله ی دوم تحقیق، با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی، گزیدارها و معیارهای استخراج شده برای اولویت بندی سازوکارهای کارآفرینی دانشگاهی در آموزش عالی کشاورزی اولویت بندی شدند. داده های مورد نیاز از راه تکمیل ۲۱ پرسشنامه توسط نمونه ای از خبرگان بر مبنای مقایسه های زوجی، گردآوری و از نرم افزارExpert Choice برای تحلیل داده های گردآوری شده بهره گرفته شد. در نتیجه، پنج شیوه ی کارآفرینی دانشگاهی از منظر همه ی هفت معیار مورد مطالعه رتبه بندی شدند. بر این پایه؛ تاسیس شرکت های دانش بنیان، با وزن نسبی ۲۶۴/۰، بالاترین رتبه را احراز کرد. تاسیس شرکت تعاونی دانشگاهی، با وزن نسبی ۲۴۲/۰، و واگذاری یا فروش امتیاز اختراع ها، با وزن نسبی ۲۱۳/۰، در رتبه ی دوم و سوم و انجام طرح تحقیقاتی برون دانشگاهی، با وزن نسبی ۱۸۲/۰، در رتبه چهارم قرار گرفت. سرانجام، ارایه خدمات مشاوره ای، با وزن نسبی ۰۹۹/۰، در رتبه ی آخر قرار گرفتند. هر سازوکار پیامد و بایسته های ویژه خود را دارد. در نتیجه ی این تحقیق، مجموعه ای از ملزومات نهادی، حرفه ای و زیرساختی مورد نیاز برای پرداختن موسسه های آموزش عالی کشاورزی به کارآفرینی دانشگاهی معرفی شده است.

آموزش عالی کشاورزی, کارآفرینی دانشگاهی, توسعه کشاورزی, شرکت دانش بنیان, تجاری سازی یافته های تحقیقاتی