زینب آقاجری - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نژاد دام دانشگاه شهید باهنر کرمان
رضا طهماسبی - استادیاران بخش علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان
امید دیانی - استادیاران بخش علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان

توجه به رشد جمعیت و افزایش تقاضا برای فرآورده های دامی، یکی از مشکلات عمده صنعت دامپروری کشور محدودیت منابع قابل دسترس خوراک دام می باشد که می توان با استفاده از انواع باقیمانده های محصولات کشاورزی و فرآورده های فرعی کارخانجات مواد غذایی علاوه بر کاهش هزینه های پرورش دام ها در سطح کشور آلودگی محیط زیست را نیز به حداقل رساند. استفاده حیوانات از این باقیمانده ها سبب کاهش استفاده از دانه های غلات قابل استفاده در تغذیه انسان و کاهش رقابت استفاده از این منابع غذایی می شود. پسته بعنوان یک محصول استراتژیک جایگاه خاصی را در بین تولیدات کشاورزی داشته و استفاده از محصولات فرعی پسته در تغذیه دام، می تواند گام موثری درجهت استفاده بهینه این فراورده ها باشد. محصولات فرعی پسته شامل پوسته نرم روئی پسته و سپس خوشه، برگ و به میزان کمتر مغز و پوسته چوبی می باشد. ساختار و ترکیب شیمیایی پوسته نرم خارجی پسته به عنوان جزء اصلی این فرآورده اهمیت بیشتری دارد و گاهی به این فرآورده پوسته پسته اطلاق می شود. تولید پسته در ایران سالانه حدود 310هزار تن بوده و سالانه حدود 400 هزار تن انواع فرآورده های فرعی پسته در کشور تولید می شود. تحقیقات نشان می دهد که استفاده از این محصول به مقدار مناسب در تغذیه دام، باعث بهبود ضریب تبدیل غذایی، کاهش آلودگی محیط زیست و هزینه های تغذیه دام نیز خواهد شد. در مجموع توجه به صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی باعث شکوفایی اقتصاد ملی خواهد گردید.

پسته، صنایع تبدیلی، ضایعات کشاورزی، توسعه