بابک درویشی - استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
مسعود نادرپور - استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
هومن محمدی - کارشناس محقق، موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
فرشید حسنی - استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
داوود علیپور - کارشناس محقق، موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
فاضل پرگال - کارشناس محقق، موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

از میان بیمارگرهای ویروسی، ویروس برگ قاشقی سیب­زمینی و ویروس وای سیب­زمینی در اغلب مناطق تولید سیب­زمینی ایران، خسارت اقتصادی به محصول وارد می­نمایند. این پژوهش با هدف بررسی میزان آلودگی مزارع تولید بذر سیب­زمینی در مناطق مختلف استان همدان به ویروس برگ قاشقی و ویروس وای سیب­زمینی و نیز ارزیابی حساسیت ارقام مختلف مورد مطالعه به ویروس­های مذکور انجام شد. برای این منظور از کلیه مزارع تکثیر بذر سیب­زمینی کلاس بذری S در استان همدان که بر اساس استانداردهای ملی تولید بذر این محصول دارای فاصله ایزولاسیون ۴۰۰ متر و تناوب ۳ ساله بودند، نمونه برگی تهیه شده و از طریق آزمون ساندویچ دو طرفه الایزا و آزمون آی­سی- آرتی- پی­سی­آر آلودگی نمونه­ها به ویروس­های مورد مطالعه تعیین شد. نتایج نشان داد که در منطقه کبودرآهنگ آلودگی به هر دو ویروس وجود دارد، در حالی که در دو منطقه دیگر مورد مطالعه (گل تپه و رزن) آلودگی به ویروس برگ قاشقی و ویروس وای سیب­زمینی دیده نشد. در منطقه گل­تپه که منطقه عاری از بیماری­های مورد مطالعه بود، شرایط اقلیمی برای فعالیت و تکثیر ناقلین بیماری­های ویروسی نامطلوب بوده است بدین­ترتیب که میانگین دمایی و میزان بارندگی در این منطقه نسبت به مناطق دیگر مورد مطالعه پایین­تر بود. از بین ارقام مورد مطالعه ارقام آگریا و آریندا به هر دو ویروس مورد مطالعه آلوده شدند در حالی که آلودگی به ویروس برگ قاشقی و ویروس وای سیب­زمینی در ارقام سانته، بانبا و جلی مشاهده نشد. آلودگی به ویروس برگ قاشقی و ویروس وای سیب­زمینی عملکرد رقم آریندا را کاهش داد در حالی که عملکرد رقم آگریا تحت تاثیر آلودگی به ویروس­های مورد مطالعه قرار نگرفت.

بذر, سیب زمینی, ویروس, همدان