نرگس حبیبی - دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی دانشگاه محقق اردبیلی

ازدواج سفید یا هم باشی یکی از شیوه های زندگی بدون ثبت ازدواج رسمی و قانونی است که به نظر می رسد در سال های اخیر، بین جوانان به گونه ای متفاوت مورد پذیرش قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت ازدواج سفید در ایران، شناخت علل و انگیزه ها ی گرایش به ازدواج سفید و تبیین تبعات و پیامدهای این پدیده با توجه به ابعاد جامعه شناختی و روانی آن و همچنین ارائه راهکارهای کاربردی جهت مداخلات موثر در این حوزه به اجرا درآمد. تحقیق به شکل مروری-روایتی انجام شد و بر اساس آن، پایگاه های اطلاعاتی Google Scholar,Magiran,SID,Science direct ، PupMed مورد جستجو قرار گرفت. مطالعه و ارزیابی محتوای مقالات نشان داد عواملی چون شرایط بد اقتصادی و بیکاری، مشکلات مربوط به طلاق، کاهش کنترل والدین، نیازهای جنسی و عاطفی، عدم اعتقاد به هنجارها و اصول مذهبی، کسب حمایت برای زنان، عدم تعهد و مسئولیت ، دوستان، نقش مهمی در گرایش به ازدواج سفید در بین جوانان داشته است. به طور قطع وجدان جمعی جامعه مذهبی شیعی ایران ازدواج سفید را به رسمیت نمی شناسد. این مدل سبک زندگی در هیچ یک از نهادهای دولتی یا سازمان های دینی ثبت نشده است و پدیده ای نه شرعی، نه عرفی، نه قانونی و نه سفید است که نتیجه آن جز رواج فساد و بی بندو باری در جامعه نیست که آسیب های روانی، اجتماعی و اقتصادی فراوان، از بین رفتن بنیان خانواده، رواج سبک زندگی غربی و آزادی های جنسی را در پی دارد. بنابراین، راهبردهایی چون تسهیل شرایط ازدواج در جامعه، عدم مقابله جبرگرایانه با موضوع، آگاه سازی در رسانه ها نسبت به موضوع، دستیابی به آمار حقیقی و واقعیت موجود و آسیب شناسی دقیق موضوع، کاهش سیر پیشرفتی در ازدواج سفید را در پی خواهد داشت.

ازدواج سفید، عوامل زمینه ای، پیامدهای اجتماعی، راهکارهای مقابله.