رضا سلطانی شال - استادیار گروه روانشناسی دانشگاه گیلان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه روانشناسی، گیلان، رشت
زهرا سلطانی شال - مربی، کارشناسی ارشد روانشناسی، دانشگاه ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس
عاطفه رمضانی - کارشناس روانشناسی، گروه روانشناسی دانشگاه گیلان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه روانشناسی، گیلان، رشت

مقدمه: در سال های اخیر با توجه به افزایش فراوانی افراد متمایل به تغییر جنسیت، آسیب ها و پیامدهای این پدیده مورد توجه قرار گرفته است. هدف این پژوهش مطالعه ی پدیدارشناختی آسیب شناسی روانی افراد متمایل به دگرجنس خواهی بود. روش : این پژوهش با رویکرد کیفی و روش داده بنیاد انجام شد. جامعه ی آماری این پژوهش شامل کلیه افراد افراد متمایل به دگرجنس-خواهی در پاییز سال ۱۳۹۷ بود. نمونه ی این پژوهش شامل ۱۲ شرکت کننده بود. برای جمع آوری داده از روش مصاحبه عمیق استفاده شد. نمونه گیری به صورت هدفمند آغاز و تا اشباع داده ها ادامه یافت. تحلیل داده ها همزمان با جمع آوری داده ها و به روش تحلیل محتوای کیفی انجام شد.یافته ها: از مجموع ۲۱ کد استخراج شده از نتایج، ۵ تم بهمراه زیرتم های چندگانه استخراج گردید: آسیب های ناشی از عدم آگاهی جامعه، آسیب شخصیتی، بروز نشانه های مخرب روانی – رفتاری، مشکلات ناشی از ترس حیثیتی خانواده، مشکلات ناشی از دیدگاه فرهنگی جامعه به دست آمد و آسیب شناسی روانی-اجتماعی-رفتاری به عنوان هسته ی اصلی داده ها در نظر گرفته شد که این مقوله کلیه ی مقوله های دیگر پژوهش را در بر می گیرد. نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، افراد متمایل به تغییر جنسیت به دلیل کمبود آگاهی از سوی خانواده و جامعه در جنبه های مختلف زندگی، عملکرد تحصیلی، عملکرد اجتماعی، روابط خانوادگی و جنبه های مختلف رفتاری و روانی دچار مشکل می شوند. بنابراین توجه به پیشنهادات پژوهش می تواند در کاهش این مشکلات کمک کننده باشد.

دگرجنس خواهی، نیاز های روانشناختی، مطالعه پدیدارشناختی