محدثه نیکو - دانشجوی کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه حکیم سبزواری
زهرا مهربان مقدم - دانشجوی کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه حکیم سبزواری
ناصر سلمانی ایزدی - استاد یار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه حکیم سبزواری

خانواده، هسته اصلی اجتماع و کودک، مرکز و کانون این هسته را تشکیل می دهد. وهنگامی که پدر ومادر از هم بنابه دلایلی جدامیشوند مسئله حضانت کودک ازجمله مسائل مهمی است که باید به آن پرداخته شودتاکودک وسپس جامعه آسیب نبیند. آنچه که از مطالعه نظرات فقهای مذاهب خمسه و حقوق ایران برداشت می شود این است که در حضانت هر آنچه که برای نگهداری طفل، مطابق اقتضای سن او لازم است باید انجام گیرد بدین ترتیب حضانت هم ناظر به حمایت جسمی و هم ناظر به حمایت روحی و اخلاقی طفل می باشد. در رابطه با حق و یا تکلیف بودن حضانت میان فقهای امامیه و همچنین میان بعضی از فقهای اهل سنت اختلاف نظر وجود دارد اما آنچه قانون مدنی ایران در ماده ۱۱۶۸ بیان میکند این است که: نگهداری اطفال هم حق و هم تکلیف ابوین است. و شخص صلاحیت دار نمی تواند از حق خود اعراض کند اما فقه امامیه معتقد است که امکان امتناع مادر از حضانت وجود دارد. ابوین برای حضانت باید واجد شرایطی مانند عقل، مسلمان بودن، عدم ازدواج مادر و... باشند و در صورت عدم وجود یکی از این شرایط حق حضانت از آنان ساقط می شود. و در رابطه با اولویت پدر یا مادر میان فقهای امامیه و اهل تسنن اختلاف نظر وجود دارد اما آنچه قانون مدنی لاحق می گوید این است که در صورت جدایی ابوین، مادر تا ۷ سالگی اولویت دارد و بعد از آن حضانت با پدر است.

حضانت، حق، اعراض از حق، ابوین