اثر بخشی سامانه های کنترل هوشمند سیستمهای سرمایش تراکمی (چیلر تراکمی و پکیج یونیت) و سامانه کنترل رادیویی پایانه های حرارتی دمنده دار در بهینه سازی مصرف انرژی

در ساختمانهایی که سیستم سرمایشی آن از نوع تراکمی است این تجهیزات سهم عمده ای از مصرف انرژی الکتریکی را به خود اختصاص داده اند . طوریکه با بررسی میدانی از 50 ساختمان اداری تجاری در سطح استان تهران مشخص گردید که بالغ بر 35 % برق مصرفی سالانه این ساختمانها صرف فرآیند تولید و توزیع سرما در ساختمان می شود در صورتیکه بر اساس آمارهای موجود سهم تجهیزات تولید کننده سرمایش تراکمی و همچنین ترمینالهای توزیع کننده سرما در ساختمانها و شرایط مشابه در کشورهای توسعه یافته فقط 20 % از قبض برق سالیانه ساختمان را به خود اختصاص می دهد . در حال حاضر سیستمهای سرمایش تراکمی (چیلر تراکمی ، پکیج یونیت) بسیار زیادی در سطح کشور فعال هستند که با شروع دوره گرم سال و راه اندازی آنها جدا از اینکه فشار شدیدی به شبکه برق وارد می آورد سبب افزایش هزینه های جاری ساختمان بابت افزایش چند برابری مصرف برق نیز گردیده است . هر چند که عوامل متعددی در اتلاف شدید انرژی الکتریکی در زمان بهره برداری از تجهیزات سرمایش تراکمی نقش دارند اما ضعف شدیدی که سهم قابل توجهی از این انحراف را می توان به آن نسبت داد، نوع شیوه کنترلی حاکم بر این تجهیزات است . در حال حاضر سیستمهای سرمایش تراکمی رایج در کشورمان با منطق ترموستاتیکی کنترل می شوند به نحوی که تغییرات دمای هوای بیرون به عنوان بار غالب روی ساختمان در تغییر ظرفیت چیلر نقش مستقیمی ندارد ، و همچنین برای این سیستمها نمی توان برنامه زمانی تعریف کرد و همین نقیصه سبب شده تا بیشتر چیلرها پس از پایان ساعت کاری ساختمان در مدار باشند و جدا از اینکه باعث اتلاف شدید انرژی الکتریکی در ساختمان می شود ، از آنجا که ساعات پیک مصرف برق پس از تعطیلی ساختمان است سبب افزایش فشار به شبکه برق رسانی خوهد شد . همچنین ضعفهای کنترلی موجود در پایانه های حرارتی دمنده دار از قبیل اسپلیت ها ، کولرهای گازی ، فن کویلها باعث شده علاوه بر اینکه کنترل دمای اتاق کاملاً در دست به ره بردار و سلیقه ای باشد سبب شده که این تجهیزات انرژی بر پس از اتمام کار ساختمان به علت عدم توجه بهره بردار و یا مشترک بودن برق آنها با روشنایی و یا سایر ادوات در فضاهای دیگر ساختمان ، روشن مانده و عملاً باعث مصرف بیهوده انرژی الکتریکی در ساختمان و تشدید بحران در شبکه برق شوند . بنابر این مو ثرترین راهکار جهت گذر از این مشکلات و بهسازی عملکرد کنترلی سیستمهای سرمایش تراکمی و پایانه های حرارتی دمنده دار که منجر به بهینه سازی و کاهش مصرف انرژی الکتریکی در این تجهیزات و همچنین پیک زدایی مصرف برق در ساعات اوج مصرف خواهد شد استفاده از سامانه های کنترل هوشمند می باشد . با توجه به تجربه نصب این سامانه ها در ساختمانهای با کاربریهای گوناگون و بررسی عملکرد آنها هم از طریق استعلام از بهره برداران و هم آنالیز نمودارهای عملکردی این سامانه ها و همچنین مقایسه مصرف برق در دوره های قبل و بعد از بهینه سازی ، استفاده از این سامانه ها به عنوان یکی از راهکارهای موثر ، پر بازده و با دوره بازگشت سرمایه کمتر از یکسال توانسته به طور متوسط در ساختمانهای با کاربری دائم تا 15 % و در ساختمانهای با کاربری منقطع تا 40 % باعث کاهش مصرف برق این تجهیزات شود . در مقاله حاضر به بررسی یکی از بزرگترین گلوگاههای اتلاف انرژی الکتریکی در بخش ساختمان یعنی سیستمهای سرمایش تراکمی و پایانه های حرارتی دمنده دار پرداخته و با معرفی سیستمهای های کنترل هوشمند چیلر تراکمی و پکیج یونیت و سیستم کنترل فرکانس رادیویی پایانه های حرارتی دمنده دار ضمن بررسی عملکرد این سامانه ها در چند ساختمان اداری به نقش موثر آنها در کاهش چشمگیر مصرف انرژی الکتریکی این تجهیزات و کمک به تقویت شبکه برق رسانی کشور در فصل گرما پرداخته می شود .