علی عباس علی زاده - استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فسا

هرچند زبان در معنی زبان شناسانه و سوسوری آن نقش اصلی در خلاقیت شاعر دارد، اما پذیرفتن تعریف سبک به عنوان مبحثی اساسا زبان شناسانه راه ما را جهت ورود به تعریف ماهیت زیبایی شناسانه این پدیده و تعیین رابطه آن با معنی و محتوای اثر هنری سد می کند و امکان قرار دادن سبک را در جای واقعی اش در عرصه تکامل ادبیات از ما می گیرد. از این رو یک کار سبک شناسی اصیل و تمام آن است که در بررسی سبک ها، حوزه های درونی و محتوایی را یک عامل موثر در کنار عوامل زبانی و دستوری و تکنیکی سبک ها به شمار آرود و از طریق آن در شناخت ویژگی های آثار ادبی راه یابد. تجربه انباط و یا همان احساس صمیمیت و من و تو کردن با خداوند موضوعی است که بسیار کم و به ندرت در ذهن و زبان عرفای اسلامی بازگو شده است؛ به عبارت دیگر اگر نگوییم احساس صمیمیت با خداوند و من و تو کردن با او در مجموعه عرفان اسلامی نوعی تابوشکنی محسوب می شده است، به طور یقین می توان مدعی شد این من و تو کردن ها و این تجربه های انبساط با خداوند قطعا خلاف نرم (NORM) فرهنگ عرفانی ما بوده است. از این رو در این مقاله برآنیم تا نگاهی سبک شناسانه به مفهوم تجربه انبساط با خداوند در زبان عرفا داشته باشیم و به طبقه بندی خصیصه ها و ویژگی های شاخص این مفاهیم بپردازیم.

سبک شناسی، سبک شناسی موضوعی، تجربه انبساط، عرفان