بررسی رمان پرنده من از فریبا وفی براساس الگوی چهارگانه آلن شوالتر

از زمان تدوین اعلامیه حقوق بشر در قرن هجدهم، مساله توجه به حقوق زنان موردبحث قرار گرفت، اما به طور رسمی در قرن نوزدهمهمصدا علیه فئودالیسم تلاش برای احقاق حقوق برابر زنان با مردان بیشتر شد. پس ازآن اندیشه فمنیسم به سرعت گسترش یافت ونظریه پردازانی به تشریح اهداف و ویژگی های آن پرداختند. در ایران نیز نویسندگانی به ویژه از میان زنان برخاستند و آثار انتقادی وروشنفکرانه خود را در قالب رمان هایی نوشتند و در آن وضعیت زنان و مشکلات آنان در فرهنگ مردسالاری را نگاشتند. یکی از ایننویسندگان «فریبا وفی» است که در رمان هایش ازجمله «پرنده من» مسائل زنان را بازگو کرده است. در این جستار پژوهشی کوشیده ایم با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی زمینه های برجسته فکری رمان «پرنده من» با توجه به رویکردهای چهارگانه نقد «آلن شوالتر» اعم ازرویکرد زیست شناختی، فرهنگی، روانکاوانه و زبانی بپردازیم. یافته های تحقیق نشان می دهد که در این پژوهش نشان می دهد که نویسندهدر نشان دادن جنبه های زیست شناسانه زنانه تا حدی به جزئیات پرداخته است. در بخش رویکرد روانکاوانه، حسادت، انعطاف پذیری وپرحرفی زنان بیشترین بسامد را به خود اختصاص داده است؛ و در بخش رویکرد فرهنگی، فریبا وفی تلاش می کند با انواع خشونت نسبتبه زنان در جامعه، جامعه مردسالار را زیر سوال ببرد و نتایج این مسئله را در ارتباط با زنان داستان خود مطرح کند. تا جایی که میتوانگفت که از بین رویکردهای چهارگانه شوالتر وفی بیشترین تاکید را بررویکرد فرهنگی داشته است. برجستگی و بسامد زیاد بخش هایمختلف این رویکردها در رمان بستری مناسب برای اثبات فمینیست بودن این اثر است.

Keywords:

آلن شوالتر , پرنده من , نقد فمنیستی , تجربیات زنانه