ابزارهای بیانی اندیشه آزادی در شعرهای نیمایی

اندیشه نیاز به آزادی و آزادیخواهی در مفهوم دموکراسی غربی، از دوران مشروطیت (۱۲۸۵ ش) در جامعه سیاسی، اجتماعی ایران رواج یافتهاست. در آن دوره تجددگرایی، اصلاح طلبی، نفی استبداد و خفقان و قانونگرایی از موضوعات مهم و تاثیرگذار در جریان شکل گیری سیر اندیشهآزادی خواهی بوده است. ادبیات فارسی معاصر نیز پس از مشروطه با دو رویکرد مهم جامعه گرایی و مردم باوری حرکت تازه ای را آغاز نمود. در دورهسلطنت پهلوی ها (۱۳۵۷-۱۳۰۴ ش) نیز این جریان نوین با تکامل بیشتر و بهتر زبان شعر و اندیشه ای غنی تر شده از درک رسالت اجتماعی شاعران تداوم چشم نوازی پیدا کرد. در فاصله سال های کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ تا پیروزی انقلاب اسلامی (۱۳۵۷) تعدادی از شاعران سبک نیماییبه وجود استبداد، خفقان و فقدان آزادی به صورت آشکار یا پنهان در اشعار خود اشاراتی داشته اند. افزون بر اوضاع سیاسی - اجتماعی دورانپهلوی، تآثیرپذیری از مکتب های سمبولیسم و اگزیستانسیالیم غرب نیز سبب چنین رویکردی شده است. در این مقاله با ارائه نمونه و تحلیل هاییشیوه های بیان اندیشه آزادی خواهی به همراه اشاره به وجود خفقان و استبداد در شکل های زبان بلاغی تشبیه، استعاره و نمادگرایی پرداختهشده است. بنابر این این بررسی می تواند در شناخت بیشتر و بهتر جامعه شناسی ادبیات فارسی و نقد اجتماعی آن قابل توجه علاقه مندان فرهنگو شعر نیمایی باشد.

Keywords:

شاعران نیمایی , ابزارهای بیان , بلاغت زبان , آزادی , استبداد