ملیحه قورچی روکی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
محمد حسن کریم پور - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
خسرو ابراهیمی نصرآبادی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

کمان ماگمایی شمال شرقی ایران در جنوب سبزوار (استان خراسان رضوی) بررسی شده است. شواهد ژئوشیمایی بیانگر ماگماتیسم مرتبط با قوس های آتشفشانی و پهنه فرورانش در این منطقه است. ترکیب توده ها از گرانیت تا دیوریت و گابرو تغییر می کند. بر اساس کانی شناسی و مقادیر بالای حساسیت مغناطیسی (بیشتر از ۵-۱۰×۴۰۰) توده های گرانیتوئیدی به عنوان گرانیتوئیدهای سری مگنتیت و نوع I طبقه بندی می شود. از نظر شیمیایی از نوع متاآلومینوس تا پرآلومینوس و غنی شدگی از عناصر با شدت میدان پایین (LILE) مانند: K، Rb و Th و تهی شدگی از عناصر با شدت میدان بالا (HFSE) نظیر: Nb، P و Ti نشان می دهد و به سری توله ایتی تعلق دارد. مقدار اندک (La/Yb)N، مقدار پایین نسبت Sr/Y و ناهنجاری منفی Eu همگی معرف ماگماتیسم نوع جزایر قوسی کلاسیک است. رفتار عناصر کمیاب توده های اسیدی و حد واسط الگوی تقریبا مسطح (۹۷/۰ تا ۵۷/۲(La/SmPm= است و خارج از محدوده پایداری گارنت را نشان می دهد و بنابراین، سنگ منشا آن از نوع اکلوژیتی یا گارنت آمفیبولیتی نیست. ژئوشیمی عناصر فرعی و کمیاب بیانگر خاستگاه ماگما در فشار نسبتا کم (عمق کم) است. بررسی های سن سنجی با روش اورانیوم-سرب در زیرکن بر روی توده گرانیت-گرانودیوریتی بیانگر سن ۹۷ تا ۱۰۰ میلیون سال (کرتاسه میانی) است. نسبت ایزوتوپ اولیه ۸۷Sr/۸۶Sr و مقدار εNd به ترتیب ۷۰۴۹/۰ و ۵/۴+ است.

کرتاسه, توده های گرانیتوئیدی, کمان ماگمایی, سبزوار, ایران مرکزی