هنگامه صالحی کوپائی - دانشجوی دکتری زبان شناسی همگانی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

نوشته حاضر به دنبال پاسخی به این سوال است که آیا میان مقادیر فرکانس پایه(F۰) افراد دوزبانه ترکی- فارسی در هر یک از این دوزبان تفاوت وجود دارد و در صورت وجود تفاوت، این موضوع با توجه به پارامتر جنسیت در زنان و مردان چگونه نمود پیدا می­کند. به این منظور یازده گویشور دو زبانه ترکی- فارسی (۶ زن و ۵ مرد) بررسی شدند. هریک از گویشوران به­ طور مختصر درباره موضوعی به زبان فارسی سخن گفتند و سپس به زبان ترکی کدگردانی کردند. پس از آن، مقادیر فرکانس پایه در هر یک از دوزبان گویشوران استخراج و با یکدیگر مقایسه شد؛ نتایج نشان می­دهد که در تمامی گویشوران تفاوت معنی­داری میان مقادیر فرکانس پایه در دو زبان ترکی و فارسی وجود دارد. همچنین با توجه به پارامتر جنسیت تمایزی میان زنان و مردان مشاهده شد: در گروه مردان، همه گویشوران، دارای مقادیر فرکانس پایه بیشتر در زبان ترکی بودند؛ درحالیکه در گروه زنان نیمی از گویشوران دارای مقادیر فرکانس پایه بیشتر در زبان فارسی و نیمی دیگر دارای مقادیر فرکانس پایه بیشتر در زبان ترکی، در مقایسه با زبان فارسی­اند. در ادامه با استناد به این امر که هیجان بیشتر باعث افزایش مقادیر فرکانس پایه می­شود(فون­هویزینگر، ۱۹۹۹) و همچنین با توجه به این دیدگاه که زنان تمایل بیشتری به گونه/زبان معتبردارند(مدرسی، ۱۳۸۷: ۱۷۰) اینگونه نتیجه­گیری می­شود که مردان به ­دلیل تمایل به گونه/زبان غیرمعیار، در این گونه/زبان احساس هیجان بیشتری دارند و در نتیجه دارای فرکانس پایه بیشتری در زبان غیرمعیار نسبت به زبان معیاراند؛ درحالیکه در زنان به دلیل گرایش بیشتر به گونه/زبان معیار نیمی از گویشوران دارای مقادیر فرکانس پایه بیشتر در زبان معیاراند. همچنین در این بررسی رابطه­ای میان پارامترهای سن و تحصیلات از یک­سو و بیشتر بودن فرکانس پایه در یکی از دو زبان مورد بررسی از سوی دیگر، مشاهده نمی­شود.

فرکانس پایه, دوزبانه, جنسیت, زبان فارسی, زبان ترکی