لیلا ضیامجیدی - دانشجوی دکتری زبانشناسی، دانشکده ادبیات، زبانها و تاریخ، دانشگاه الزهرا

در پژوهش حاضر دو نوع وزن متفاوت( وزن هجایی و وزن تکیه­ای هجایی از نظام­های وزنی موجود در اشعار ایران بررسی می­شود. دو نوع وزن متفاوت در زبان فارسی وجود دارد(یکی وزن تکیه­ای- هجایی اشعار عامیانه فارسی و دیگری وزن کمی یا عروضی اشعار کلاسیک فارسی). در زبان­های رایج ایران وزن دیگری نیز به چشم می­خورد یعنی «وزن هجایی». این نوع وزن نیز با تفاوت­هایی بر اساس تقابل بین هجاهای بی­تکیه(ضعیف) و تکیه­بر(قوی) شکل می­گیرد. بدین ترتیب با طیفی روبرو­ می­شویم که در یک سمت آن وزن هجایی شعر ترکی و شعر کردی و در سمت دیگر وزن تکیه­ای- هجایی عامیانه کردی و شعر عامیانه فارسی وجود دارد. این پژوهش بر اساس نظریه وزنی صورت گرفته است. در نظریه وزنی ویژگی­های آوایی واحدهای واجی مورد نظر نیستند بلکه در این نظریه با ارتباط سلسله مراتبی واحدهای واجی با یکدیگر روبروایم. این روابط شامل ساخت هجا، گروه بندی، تکیه و... است. روش به کار رفته در این پژوهش توصیفی است.  

وزن شعر, وزن تکیه ای- هجایی, وزن هجایی, وزن عروضی, نظریه وزنی