ابوالقاسم دادور - دانشکده هنر دانشگاه الزهرا
سید علی میرعمادی - دانشکده معماری و هنر دانشگاه کاشان

بنای تئاتر که یونانیان پدیدآورنده آن بودند ازجمله قدیمی­ترین مکان­های اجتماع مردم، باانگیزه ی مشترک است. این بندرها طول دوران متفاوت با توجه به رشد فناوری و ساخت به عوامل انگیزشی دوران در هرزمانی به شکلی متکامل از گذشته خویش جلوه می کند. دلیل اهمیت این پژوهش نیز همین سیر تکاملی این گونه از ابنیه است که ردپای آن تا دنیای معاصر نیز قابل بررسی است. در این مقاله سعی بر این است که شباهت ها و تفاوت های بناهای تئاتر، آمفی تئاتر و استادیوم های عصر فناوری موردبررسی قرار گیرد. پژوهش به روش تحلیلی – تطبیقی و روش گردآوری اطلاعات آن به شیوه­ی اسنادی (کتابخانه­ای) است. هدف اصلی این پژوهش جستجوی ریشه­های شکل­گیری این­گونه بناها در یونان، ارتقاء سطح فنی آن درروم باستان و نهایتا استحاله­ی آن در استادیوم­های امروزی است و تلاش بر این است تا در حد امکان ویژگی­های انگیزشی و دلایل پیدایش آن بیان شود. در بررسی این روند ابتدا ویژگی و انگیزه­های ساخت بنای تئاتر یونانی و خصوصیات معماری آن به­عنوان پایه­ای بر شکل­گیری آمفی تئاتر و استادیوم موردبررسی قرارگرفته است. با توجه به آنکه رومیان میراث دار هنر یونان بوده­اند، ویژگی­های این بناها به واسطه ی رشد و کشف مواد نو و درعین حال تفاوت های نهفته در بستر جامعه­ی رومی متحول و موجب پیدایش آمفی تئاتر گردید و این روند با تکامل، واسطه­ی شکل گیری بناهای معاصر شد. درنهایت استادیوم­های امروزی که پس از انقلاب صنعتی ساخته شدند به عنوان ادامه روند ساخت آمفی تئاتر موردتوجه قرارگرفته است. شایان توجه است که این ابنیه علی­رغم پیروی از الگوی رومی به لحاظ انگیزشی، ورود مواد جدید و بهره­مندی از علوم نوین با ابنیه گذشته تفاوت چشمگیری دارند. به­طورکلی در این پژوهش موضوع از دو منظر انگیزه و فن ساخت بنا با اشاره به نمونه­های معروف و قابل توجه موردبررسی قرارگرفته است.      

استادیوم, آمفی تئاتر, تئاتر, روم, عصر فناوری, یونان