مریم کوچی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
سیدسعید محمدی - عضو هیات علمی-گروه زمین شناسی-دانشکده علوم-دانشگاه بیرجند
ملیحه نخعی - گروه مهندسی معدن، دانشگاه صنعتی بیرجند، بیرجند، ایران

در شمال شرق سربیشه در استان خراسان جنوبی، رخنمون هایی از سنگ های گدازه ای وجود دارد که از نظر تقسیمات زمین شناسی در بخش شرقی بلوک لوت قرار گرفته اند. ترکیب سنگ شناختی مجموعه بررسی شده شامل آندزیت (پیروکسن آندزیت، آندزیت، تراکی آندزیت)، داسیت و ریولیت است. بافت های غالب در این سنگ ها، پورفیری با خمیره میکرولیتی شیشه ای، گلومروپورفیری، پوئی کلیتیک و حفره ای هستند. کانی های تشکیل دهنده سنگ های آندزیتی شامل پلاژیوکلاز، پیروکسن و آمفیبول همراه مقادیرکم بیوتیت و سانیدین و در ریولیت و داسیت شامل کوارتز، سانیدین، پلاژیوکلاز، آمفیبول و بیوتیت هستند. بافت های غیرتعادلی نظیر منطقه بندی شیمیایی، بافت غربالی، حاشیه های گردشده و خلیجی در درشت بلورهای این سنگ ها مشاهده می شود. نتایج بررسی های ژئوشیمیایی نشان می دهد که این گدازه ها به سری ماگمایی کالک آلکالن پتاسیم بالا تا متوسط تعلق دارند. غنی شدگی از LREE وLILE ، تهی شدگی از HREE و HFSE همراه بی هنجاری منفی عناصری نظیرTi ، Nb وP در این سنگ ها حاکی از ماگماتیسم کمان آتشفشانی حاشیه فعال قاره است. براساس نمودارهای تمایز زمین ساختی نیز محیط تکتونیکی گدازه های منطقه زولسک با پهنه فرورانش و حاشیه فعال قاره ای مرتبط است. نسبت پایینDy/Yb (کمتر از۲) در گدازه های بررسی شده، بیانگر منشا گوشته اسپینل لرزولیتی برای ماگما می باشد.

آندزیت, الیگو- میوسن, حاشیه فعال قاره, زولسک, بلوک لوت