سید ابراهیم میر شاه جعفری - دانشیار گروه علوم تربیتی دانشگاه اصفهان
مصطفی شریف - استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه اصفهان
ستار قاسمی تادوانی - استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه اصفهان

هدف این پژوهش، به بررسیرابطه ارزشیابی کلاس در دو الگوی ارتباطی مکانیکی و ارگانیکی معلم و عملکرد تحصیلی دانش آموزان دبیرستان های شهر اصفهان از دیدگاه دبیران و دانش­آموزان بود. در پژوهش حاضر، از روش توصیفی همبستگی استفاده شده است. به منظورگردآوری داده­ها از دو پرسشنامه محقق ساخته که روایی آن از طریق نظرهای متخصصان و کارشناسان و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. ضریب پرسشنامه معلمان ۸۸/۰ و پرسشنامه دانش­آموزان ۸۵/۰ برآورد شده است. منظور از عملکرد تحصیلی در پژوهش حاضر معدل دانش آموزان و میانگین معدل دانش آموزان هر کلاس برای معلمان است. جامعه آماری پژوهش، مشتمل بر ۲۷۲۷ نفر دبیر و ۴۹۶۵۴ نفر دانش­آموز و شش منطقه آموزشی مقطع متوسطه شهر اصفهان بوده است، نمونه آماری با استفاده از روش کوکران برای هر یک از پرسشنامه­ها انجام گرفت که ۱۶۱ نفر معلم و ۱۷۱ نفر دانش آموز از طریق نمونه گیری طبقه­ای نسبتی به عنوان نمونه آماری برآورد شدند. نتایج پژوهش نشان داد که از نظر دبیران بین ارزشیابی کلاس درس و عملکرد تحصیلی و همچنین بین ارزشیابی در کلاس (مکانیکی و ارگانیکی) و عملکرد تحصیلی دانش­آموزان ارتباط وجود دارد. این نتایج حاکی از آن است که معلمان دبیرستان های شهر اصفهان از نوع ارزشیابی کلاسی خود احساس رضایت دارند و آن را از جمله عوامل تاثیرگذار بر عملکرد تحصیلی دانش­آموزان می­دانند. دانش­آموزان نیز معتقدند که بین ارزشیابی کلاس و عملکرد تحصیلی رابطه وجود دارد، اما بر این باورند که نوع ارزشیابی در کلاس(مکانیکی و ارگانیکی) تاثیری بر عملکرد آنها ندارد. این نتایج نیز بیان کننده آن است که دانش آموزان هرچند موافق نظر معلمان در مورد رابطه بین ارزشیابی کلاس و عملکرد تحصیلی هستند، اما نظرشان در مورد تاثیر ارزشیابی در کلاس­ (مکانیکی و ارگانیکی) مخالف نظر معلمان است.

ارزشیابی, الگوی مکانیکی, الگوی ارگانیکی, عملکرد تحصیلی