علی دلاکی - کارشناسی ارشد معدن گرایش تونل و فضاهای زیرزمینی دانشگاه صنعتی شاهرود،
سیدمحمداسماعیل جلالی - دانشیار دانشگاه صنعتی شاهرود،
حامد الوندی - سرپرست مهندسی کارگاهی و کنترل کیفی پروژه متروی قم

مدیریت ریسک به عنوان یکی از ۱۲ سطح اصلی مدیریت پروژه شناخته می شود، که از فازهای شناسایی، ثبت، رتبه بندی، شناخت اقدام های کاهنده ی ریسک تشکیل می شود و مدیران پروژه را در اتخاذ شرایط ایمن برای طراحی و اجرا یاری می کند. تعداد عوامل مخاطره آمیز در پروژه های حفاری تونل و شفت های تجمیعی درون شهری، ارزیابی ریسک را پیچیده و استفاده از این روش را دشوار می سازند. در این نوشتار، با توجه به این که ارزیابی ریسک ساختمان تنها شامل پارامترهای فنی و مهندسی ساختمان می شود و به تنهایی نمی تواند در میزان نشست یا خطر ریزش در هنگام حفاری فضاهای جانبی ایستگاه که به صورت کامل در زیر بافت مسکونی و شهری قرار می گیرد، عامل موثر در نظر گرفته شود؛ تلفیقی از شرایط زمین شناسی و ژئوتکنیکی محل، توجه به شرایط موجود در هر ایستگاه و سوابق ریزشی و ارزیابی ریسک ساختمان ها مجموعا باید به عنوان یک قضاوت مهندسی در تعیین میزان ریسک حفاری در زیر بافت شهری مدنظر قرار گیرد. درنهایت، پس از جمع آوری اطلاعات فنی ساختمان های محدوده ایستگاه، نتیجه حاصل در قالب فرم های شاخص آسیب پذیری BCS (Building Condition Survey) برای ساختمان های تحت تاثیر شعاع حفاری شفت تجمیعی جنوبی ایستگاه جمع آوری شد و با توجه به ابعاد و تراز قرارگیری آن ها، ساختمان هایی که در محدوده شعاع تاثیر حفاری قرار می گیرند بسته به مقطع حفاری و عمق حفاری، شاخص آسیب پذیری دراز مدت و کوتاه مدت آن ها محاسبه شده است.

ارزیابی ریسک، شفت تجمیعی، بافت مسکونی، زمین اوژن، شاخص آسیب پذیری BCS