شکیبا نجفی - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری ، دانشگاه شهید بهشتی تهران
جمیله اسمعیلی - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی تهران

در پی گسترش شهرها و تمایل عموم جامعه به زندگی شهری و شهرنشینی شاهد افزایش نیازهای افراد و بروز چالش ها و مشکلات محیط زیستی برداشت بیش از حد منابع محیطی هستیم که به تبع بروز این چالش ها دستیابی جوامع به توسعه پایدار امری اجتناب ناپذیر خواهد بود زیرا یکی از عناصر اساسی توسعه ی پایدار این است که افراد در چارچوب ظرفیت زیستی طبیعت زندگی کنند. روش های مختلفی برای اندازه گیری توسعه ی پایدار جوامع ابداع شد. روش جای پای اکولوژیک یکی از این روش ها است که امروزه از این روش، به عنوان شاخص سنجش پایداری در دنیا استفاده می شود. ردپای ا کولوژیک شاخصی است که با ارزیابی و محاسبه انرژی و مواد مستعمل در یک شهر، منطقه و یا کشور، فشاری را که جمعیت و فرایندهای صنعتی بر ا کوسیستم وارد می سازند، برآورد می کند. شهرستان ورامین در دهه های اخیر شاهد افزایش جمعیت بوده و از این شهرستان برای تامین نیاز های شهر مادر (تهران) استفاده می شود. از این رو در این پژوهش با روشی تحلیلی_توصیفی و با تکیه بر مطالعات کتابخانه های و برداشت های میدانی ردپای اکولوژیک سنجیده شده است. بررسی های انجام شده در این پژوهش نشان می دهد رد پای اکولوژیک در هر شاخص به ترتیب برابر است با: آب (۷.۴)، الکتریسیته (۶.۴)، گاز(۴.۳)،زباله(۰.۳۶) و حمل و نقل(۰.۹۴) در مجموع ردپای اکولوژیک شهرستان ورامین با ۸.۱۱ حدود ۱۰ برابر بیشتر از ظرفیت زیستی و پتانسیل محیطی قابل تامین از ذخایر و انرژی های کشور(۰.۸) برداشت می کند

ردپای اکولوژیک، ظرفیت تحمل زیستی، توسعه پایدار، شهرستان ورامین