مونا جدیدی - کارشناسی ارشد معماری منظر، دانشگاه بین المللی امام خمینی، قزوین، ایران
مهدی زندیه - دانشیار، گروه معماری منظر، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران

امروزه بحث استرس و خستگی های ذهنی در جوامع مختلف، با توجه به تغییر در نوع زندگی و گسترش شهر نشینی اهمیت فراوانی پیدا کرده است. بنابر تحقیقات انجمن روانشناسی ایالات متحده آمریکا استرس و تنشهای عصبی عمومی دانش آموزان در قرن جاری برابر با استرس و تنش های عصبی بیماران روانی در سال ۱۹۵۰ است. زندگی در کلانشهرها نیز با بسیاری از پارامترهای استرس زا مانند ترافیک، ترس، جرائم و جمعیت مزاحم همراه است. بنابراین اقدامات و روشهایی که باعث کاهش سطح عمومی استرس مردم بشود اهمیتی دو چندان پیدا کرده اند. باغهای شفا بخش، به عنوان یکی از روشهای کاهش سطح عمومی استرس بیماران و حتی افراد عادی تحت تنشهای شدید استفاده می شوند. این باغها دارای فضاهایی با ویژگی های خاص هستند که فرد با حضور در فضا و فعالیتهای مشخصی در آن، بدون نیاز به درمانهای دارویی، سطح استرس و تنش های عصبی خود را کاهش می دهد. این پژوهش با استفاده از روش تحقیق توصیفی و تحلیلی انجام شده و اطلاعات لازم برای تحقیق از طریق مطالعات کتابخانه ای و میدانی جمع آوری شده اند. این تحقیق به بررسی نقش و مکانیزم درمانی طبیعت در فرم یک باغ و بررسی مکانیزم باغهای درمانگر بر روی بازیابی روانی افرادی که تحت استرس و عوامل تنش زای بیرونی بوده اند، می پردازد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که باغ های شفابخش از سه روش فعال، نیمه فعال و غیرفعال باعث کاهش سطح استرس و خستگی ذهنی بیماران می شود.

باغ شفابخش، منظر درمانی، استرس، سندرم خستگی مزمن، بازیابی روانی