سولماز جلالی دارغلو - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری ،موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی آیین کمال
حسین آزادی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری ،موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی آیین کمال
بهناز منتظر - دکتری تخصصی معماری،باشگاه پژوهشگران جوان ونخبگان،واحد قزوین دانشگاه آزاد اسلامی قزوین، ایران

مفاهیم کالبدی در آثار معمار سینان جایگاه ویژه ای دارند. معمار سینان که تاریخ تولد و وفاتش بین سال های ۱۴۸۸/۱۵۸۸ قید شده است ،در زمان امپراطوری عثمانی ونزدیک به ۱۰۰ سال زندگی کرده است ،از سنین پایین به کار معماری مشغول بوده است .در زمان عثمانی آثار بسیار زیبا ومهمی توسط معمار سینان ساخته شد که سه مسجد (شهزاده ،سلیمانیه وسلیمیه) از اهمیت بیشتری برخوردار است.هدف پژوهش حاضر بررسی ومقایسه مولفه های کالبدی وعملکردی این مساجد ویافتن ارتباط بین عناصر مشترک بر اساس مقایسه تطبیقی است.این مقاله به لحاظ محتوا ،کیفی به شمار می رود که اساس آن پژوهش تاریخی –تفسیری بوده ودر جمع بندی اطلاعات بدست آمده از رویکرد تحلیلی – تطبیقی استفاده شده است . بدین منظور ابتدا مهمترین مفاهیم کالبدی و عملکردی در مسجد مشخص شده وسپس مولفه هادرمساجد انتخابی ،به صورت تطبیقی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.نتایج نشان می دهد که،درآثار معمار سینان انتقال یک فرم مشخص در ریز مولفه های کالبدی وعملکردی در طول سالیان باعث ایجاد یک الگوی ثابت گردیده ،که در نهایت به عنوان الگوی مساجد عثمانی بعد از سینان گردیده است،شاید از نظر ابعاد وتعدادتغییرات اندکی صورت گرفته باشد اما الگوی کلی مساجد الگوی مساجد معمار سینان می باشد.

مولفه های معماری، معمار سینان، مسجد شهزاده، مسجد سلیمانیه، مسجد سلیمیه، عثمانی.