ابوالقاسم نورانی - گروه مرمت و احیاء- معماری، واحدیزد، دانشگاه آزاد اسلامی ، یزد، ایران

محله امامزاده یحیی از قدیمی ترین مناطق شهری تهران که شاهد اتفاقات و دوره های تاریخی مختلفی بوده است، یادآور تاریخ و فرهنگ و سنتهای قدیمی تهران است. این محله در منطقه ۱۲ تهران که قدیمی ترین منطقه تهران محسوب میشود قرار دارد . منطقه ۱۲ با وسعتی حدود ۱۳۵۷ هکتار و جمعیتی در حدود۲۵۰ هزارنفر ( برحسب آمار سال ۱۳۹۰) در برگیرنده هسته مرکزی و تاریخی شهر تهران است . مهترین عناصر، کانون ها و محورهای قدیمی ارزشمند و یادمان های گذشته تهران در این منطقه قرارگرفته اند. تمامی مساحت داخل حصار صفوی و بیش از دوسوم محدوده حصار ناصری در این منطقه واقع است . محله امام زاده یحیی به عنوان شناسنامه تاریخی و فرهنگی شهر، با قدمتی ۴۰۰ ساله و هم قدمت با شهر تهران، روزگاری میزبان مهم ترین بناهای شهری و ساکنانی نامدار از میان رجال سیاسی و ادبی، بازاریان و ترقی خواهان بوده است. این محله در روزگار فعلی می توانست عصاره هویتی پایتخت باشد اما به دلیل کوتاهی سازمان میراث فرهنگی و شهرداری تهران در طول سالیان متمادی، حالا به محله ای آسیب پذیر تبدیل گشته که سیمای آن با خانه های متروکه، خرابه های معتادنشین و دیوارهای چرک و آلوده پیوند خورده است. با توجه به افزایش روزافزون مسائل و مشکلات این محله، رویکرد بافت تاریخی برای این محله چند سالی است که با اقداماتی متعدد از سوی مدیران شهری و میراث فرهنگی آغاز شده است. اما برای آنکه شاهد یک بافت تاریخی پویا، ارزشمند و فاخر در پایتخت کشورمان باشیم. اقدامات و تصمیمات بیشتری مورد نیاز است . در این مقاله با ابزار مطالعاتی، مشاهدات میدانی و استفاده از مدل swot ، فرصت ها و تهدیدها ( محیط بیرونی ) و همچنین نقاط ضعف و قوت ( محیط درونی ) محله مورد بررسی قرارگرفته است. در صورت غفلت از تهدید ها و عدم استفاده از فرصت هایی که چشم انداز مناسبی را پیش روی توسعه پایدار محله فراهم کرده اند، نه تنها مشکلات جدی محله پاسخی نخواهند یافت، بلکه اقدامات گذشته نیز کم اثر خواهند شد.

بافت تاریخی، تهران، فرصت، تهدید، امامزاده یحیی