محمد محمدپور - کارشناسی ارشد و دانشگاه آزاد اسلامی

یکی از معتبرترین روش های تشخیص خرابی در سازه های مهندسی که در سال های اخیر ، استفاده از تئوری منحنی های شکنندگی در برابر نیروهای زلزله بوده است. در این تحقیق توسعه منحنی های شکنندگی برای یک نمونه سد بتنی قوسی مورد مطالعه قرار گرفته است و منحنی های شکنندگی برای دو شاخص خرابی تغییر مکان تاج سد و حجم بتن آسیب دیده در چهار حالت خرابی کم، متوسط، شدید و کامل برای سد بتنی قوسی ترسیم شده است. همچنین منحنی های شکنندگی برای شاخص خرابی تغییرمکان تاج سد در دو حالت حدی آغاز مرحله غیرخطی و مرحله واگرایی ترسیم شده است. نتایج نشان می دهد که برای PGA پایین تر تفاوت چندانی بین دو حالت حدی وجود ندارد، این در حالی است که برای PGA بالاتر حالت حدی واگرایی تاثیر بیشتری بر منحنی ها دارد. برخی نتایج تحلیل نشان می دهد که تغییر مکان تاج سد به عنوان یکی از شاخص های خرابی در زلزله ۰.۲۳ شتاب ثقل مبنا به سطح خرابی ۱۰۰ درصد رسیده است. این در حالی است که در شاخص خرابی حجم آسیب دیده، مشاهده می شود که سازه در شتاب زلزله شدیدتر بدون آسیب در ترک خوردگی بتن باقی مانده است. از آنجایی که بزرگی زلزله در سایت سد امیرکبیر با دوره بازگشت ۱۰۰۰ سال برابر g ۰.۲۳ می باشد، مشاهده می شود که احتمال وقوع تغییر مکان تاج برای حالت حدی گسیختگی تغییرمکان برای سطوح عملکرد خرابی کامل، شدید، متوسط و کم به ترتیب برابر با صفر، ۳۶، ۹۵ و ۹۹ درصد می باشد. برای دوره بازگشت ۳۰۰۰ سال (g۰.۴۳)، این مقادیر به ترتیب ۳۰، ۹۶، ۱۰۰ و ۱۰۰ درصد خواهد بود. با بررسی منحنی ها ملاحظه می گردد برای شاخص خرابی حجم آسیب دیده بتن، با دوره بازگشت ۳۰۰۰ سال، سد امیرکبیر برای سطوح مختلف عملکرد از ایمنی و پایداری مناسبی برخوردار است.

سد بتنی قوسی، منحنی شکنندگی، ارزیابی عملکرد لرزه ای، تغییر مکان تاج سد، حجم بتن آسیب دیده