یونس اعتماد - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی مواد و متالورژی
مهدی شاهدی اصل - دانشجوی دکتری مهندسی مواد و متالورژی
عاطفه شکریان - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی مواد و متالورژی

روستای کمجان در شهرستان نطنز استان اصفهان از مناطق مهم باستانی ذوب فلزات درایران است مطالعات باستان یشناسی رروی قطعات سفالی پیدا شده در آن ناحیه قدمت آن را حدود 600 سال تخمین می زند دران دوره کوره های ذوب را در شیب تپه ها می ساختند با بررسی سرباره های موجود در منطقه می توان به نوع سنگ معدن و روش ذوب آن پی برد آنالیز سرباره به کمک اشعه ایکس آشکار می سازد که پیشینیان توانسته بودند به ترکیب بهینه سرباره دست پیدا کنند آنالیز ساچمه های مسی محبوس در سرباره به کمک sem نشان میدهد که مذاب از سه فاز تشکیل شده که علاوه برفاز زمینه دوفاز ثانویه درآن رسوب کرده اند سنگ معدن مورد استفاده در آن دوران از نوع مالاکیت و آزوریت بوده و مذاب به روش احیا تولید شده است درشرایط آزمایشگاهی با استفاده ازاین سنگ معدن و به روش احیا دردمای 1200 درجه مذابی مشابه با ساچمه های مسی پیشینیان تولید می شود که تایید کننده صحت این ادعا می باشد.

سرباره، باستان شناسی، کمجان، کوره ذوب، سنگ معدن مس، احیا