محمد شهریاری - دکترای فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه علامه طباطبایی
سعید بهشتی - دکترای فلسفه تعلیم و تربیت و استاد فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی، دانشگاه علامه طباطبایی.
محسن ایمانی - دکترای فلسفه تعلیم و تربیت و دانشیار فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه تربیت مدرس.
طیبه ماهروزاده - دکترای فلسفه تعلیم و تربیت و دانشیار فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه الزهرا.

هدف: این پژوهش با هدف تبیین وجود ذهنی از منظر هستی شناسی معرفت حکمت متعالیه و استنتاج دلالتهای آن در فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی انجام شده است. روش: این پژوهش با روش استنتاجی(قیاس عملی) انجام شده است. یافته ها: در گام اول، بحث وجود ذهنی در هستی شناسی معرفت حکمت متعالیه توصیف و تحلیل شده و چکیده مباحث آن در قالب چهار گزاره «وجود ذهنی، مرتبه ای از هستی است»، «در علم حصولی، ماهیت شیء در نفس با وجود ذهنی موجود است»، «میان وجود خارجی و وجود ذهنی اشیا، اتحاد ماهوی برقرار است» و «اکتساب و توسعه موجودات ذهنی(علوم حصولی)، انبساط و اشتداد ذهن است»، تدوین شده است که در شمار مبانی فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی محسوب می شوند. در گام دوم، مدلولهای تربیتی گزاره های مبنایی مذکور، با استفاده از روش استنتاجی(قیاس عملی) استنباط شده است. نتیجه گیری: در این بخش، اصل «یقین گرایی در شناخت هستی و پرهیز از معارف مظنون و مشکوک» و اصل «اولویت علوم یقینی بر علوم ظنی در تنظیم محتوای برنامه درسی»، ناظر به تحقق هدف «شناخت یقینی عالم هستی» و اصل «توسیع و تشدید اکتساب علوم حصولی»، ناظر به تحقق هدف «انبساط و اشتداد ذهن»(در مجموع، سه اصل و دو هدف تربیتی) ارائه شده است.

وجود ذهنی, هستی شناسی معرفت, حکمت متعالیه, فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی