شواهد قرآنی هندسه حاکم بر آثار هنر و معماری اسلامی

Publish Year: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 237

This Paper With 18 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_KSIU-22-77_004

تاریخ نمایه سازی: 23 دی 1400

Abstract:

هدف: هدف نویسنده در این مقاله، دستیابی به خاستگاه توحیدی زبان رمزی الگوها و ساختارهای هندسی برخاسته از سنتهای آسمانی و ملکوتی در خلاقیت حاصل از آفرینش کعبه و آثار هنر و معماری اسلامی بوده است. روش: راهبرد این پژوهش از نوع کیفی بوده و با رویکرد توصیفی تحلیلی و تفسیری به انجام رسیده است. یافته ها: تبیین شواهد قرآنی عالم مثال و ویژگی های شکلی نقشمایه ها و نظام ترکیب بندی حاکم بر آرایه ها و احجام آثار هنر و معماری اسلامی با ابتنا بر وجاهت رمزی شکل خانه کعبه و مرکزیت آن در عالم. نتیجه گیری: شکل کعبه از دلالتهای رمزی کعبه و برخاسته از الگوی بیت المعمور در عالم مثال و الگوی عرش در عالم ملکوت است. از دلالتهای توحیدی هندسه کعبه، ابتنای آن بر ارکان چهارگانه توحید، تنزیه، تحمید، تهلیل و تکبیر است. از دلایل وجاهت رمزی آثار هنر و معماری اسلامی، کم رنگ بودن انگیزه های فردی، تجلی حقایق باطنی جهان محسوس در صور شهودیافته عالم مثال و وجود سبکی منسجم و قدرتمند طی قرون متمادی جهان اسلام است. از دلالتهای توحیدی هندسه حاکم بر آرایه ها و نظام ترکیب بندی آثار هنر و معماری اسلامی، تجلی صور تنزیهی آرایه های هندسی و نقشمایه های اسلیمی و ختایی و ایجاد وحدت از طریق حضور هندسه ای کیفی با ابتنا بر اصل مرکزیت در ساختار کلی اثر با رعایت تناسبات لازم در هم نشینی عناصر سازگار و مکمل و سازمان بندی مرکزگرایانه فضا و پیوند میان فرم و فضا از طرق مختلف محوربندی فضایی، رعایت اصل تقارن و سیال گردانیدن فضا با حفظ استقلال بخشهای مختلف بناست.

Keywords:

قرآن , هنر و معماری اسلامی , توحید , هندسه

Authors

فاطمه اکبری

دکتری پژوهش هنر ؛ دانشیار گروه آموزشی فرش ، دانشکده فرش دانشگاه هنر اسلامی

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • قرآن مجید. ترجمه عبدالمحمد آیتی(۱۳۸۵). تهران: سروش، چ نهم.. ...
  • ابن بابویه قمی، ابوجعفر محمدبن علی(۱۳۶۷). من لایحضره الفقیه. ...
  • ابن بابویه قمی، ابوجعفر محمدبن علی(۱۳۶۳). من لایحضره الفقیه. جلد ...
  • ابن بابویه قمی، ابوجعفر محمدبن علی(۱۳۸۲). علل الشرایع. ترجمه محمدجواد ...
  • ابن بابویه قمی، ابوجعفر محمدبن علی(۱۳۹۰ ق). من لایحضره الفقیه. ...
  • ابن شعبه، حسن بن علی حرانی(۱۳۶۷). تحفه العقول عن آل ...
  • اخوان الصفا(۱۹۵۷ م.) رسائل اخوان الصفا و خلان الوفا؛ القسم ...
  • اعوانی، غلامرضا(۱۳۸۵). حکمت و هنر معنوی(مجموعه مقالات). تهران: گروس.. ...
  • افلاطون(۱۳۶۷). دوره آثار افلاطون - رساله تیمائوس. جلد سوم. ترجمه ...
  • اکبری، فاطمه(۱۳۸۹). تاویل رمزهای هندسی در هنر و فرهنگ اسلامی. ...
  • اکبری، فاطمه(۱۳۹۴). بازشناسی طراحی اصیل فرش تبریز به منظور اصلاح ...
  • اکبری، فاطمه(۱۳۹۵). «بازاندیشی تناسبات هندسی خلقت در آثار هنر و ...
  • بورکهارت، تیتوس(۱۳۶۹). هنر مقدس. ترجمه جلال ستاری. تهران: سروش.. ...
  • بورکهارت، تیتوس(۱۳۷۰). «ارزشهای جاودان در هنر اسلامی». جاودانگی و هنر. ...
  • پوپ، آرتور اپهام(۱۳۸۷). سیری در هنر ایران. جلد ۶. تهران: ...
  • پورنامداریان، تقی(۱۳۶۴). رمز و داستانهای رمزی در ادب فارسی. تهران: ...
  • جوادی آملی، عبداله(۱۳۸۱). صهبای حج. قم: اسراء.. ...
  • حکمت، نصراله(۱۳۸۴). حکمت و هنر در عرفان ابن عربی. تهران: ...
  • حکمت، نصراله(۱۳۸۵). متافیزیک خیال در گلشن راز شبستری. تهران: فرهنگستان ...
  • درویش، عبداله(۱۳۸۷). از میقات تا عرفات. تهران: دفتر نشر معارف، ...
  • ستاری، جلال(۱۳۷۲). مدخلی بر رمزشناسی عرفانی. تهران: نشر مرکز.. ...
  • سجادی، سید جعفر(۱۳۸۱). فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی. تهران: طهوری، ...
  • شایگان، داریوش(۱۳۷۱). بتهای ذهنی و خاطره ازلی. تهران: امیرکبیر.. ...
  • طباطبایی، سید محمدحسین(۱۳۴۶). تفسیر المیزان. ترجمه سید محمدباقر موسوی همدانی. ...
  • طباطبایی، سید محمدحسین(۱۳۶۳). تفسیر المیزان. ترجمه سید محمدباقر موسوی همدانی. ...
  • عفیفی، ابوالعلا(۱۳۸۰). شرحی بر فصوص الحکم. ترجمه نصراله حکمت. تهران: ...
  • قمی، قاضی سعید(۱۳۷۸). «رموز صورت کعبه». ترجمه سید علی عمادی ...
  • کسرائیان، نصراله و کامران افشارنادری(۱۳۸۱). معماری ایران. تهران: آگه.. ...
  • گنون، رنه(۱۳۸۴). سیطره کمیت و علائم آخرالزمان. ترجمه علی محمد ...
  • مددپور، محمد(۱۳۷۱). حکمت معنوی و ساحت هنر. تهران: حوزه هنری.. ...
  • مکارم شیرازی، ناصر(۱۳۸۷). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.. ...
  • نقره کار، عبدالحمید(۱۳۹۲). خانه کعبه، سلول بنیادی در طراحی نیایشگاههای ...
  • نقره کار، عبدالحمید(۱۳۹۴). برداشتی از حکمت اسلامی در هنر و ...
  • هنرور، محمدرضا (۱۳۹۰).پیچش زرین. تهران: یساولی.. ...
  • یونگ، کارل گوستاو(۱۳۵۲). انسان و سمبولهایش. ترجمه ابوطالب صارمی. تهران: ...
  • Quraan. Translation by Abdolmohammad Ayati (۲۰۰۶). ۹th Edition. Tehran: Soroush.. ...
  • Aavani, Gholamreza (۲۰۰۶). Wisdom and Spiritual Art (Collection of Articles). ...
  • Afifi, Aboala (۲۰۰۱). Description of Fosos al-Hekam. Nasroallah Hekmat. Tehran: ...
  • Akbari, Fateme (۲۰۱۰). Explanation of Geometric Symbols in the Islamic ...
  • Akbari, Fateme (۲۰۱۵). Recognition of Designing Tabriz Original Carpet in ...
  • Akbari, Fateme (۲۰۱۶). "Rethinking on Geometric Proportions of Creation in ...
  • Burkhart, Titus (۱۹۹۰). The Holy Art. Trans. By: Jalal Sattari. ...
  • Burkhart, Titus (۱۹۹۱). “Eternal Values in the Islamic art”. In: ...
  • Canby. R. Sheila (۲۰۰۰). The Golden Age of Persian Art ...
  • Cirlot, J.E. (۱۹۷۳). A Dictionary of Symbols. Translated from the ...
  • Darvish, Abdullah (۲۰۰۸). From Migat to Arafat. ۳rd Edition. Tehran: ...
  • Ekhvanossafa (۱۹۵۷). Rasaele Ekhvanossafa and Khollan al-Vafa; Algesmorriazi. ۱st Volume. ...
  • Ferrier, R.W. (۱۹۸۹). The Arts of Persia. Hong Kong: Kwong ...
  • Fisherman, Martin & Hassan-uddinkhan (۱۹۹۷). The Mosque. London: Thames & ...
  • Ganon, Rene (۲۰۰۵). Dominance of Quantity and Signs of Last ...
  • Giovanni, Curatola & Scarcia Gianroberto (۲۰۰۷). The Art and Architecture ...
  • Gomi, Ghazi Saeed (۱۹۹۹). "Symbols of Kaaba Face". Translated by ...
  • Hekmat, Nasroallah (۲۰۰۵). Wisdom and Art in Ibn Arabi's Theosophy. ...
  • Hekmat, Nasroallah (۲۰۰۶). Dream Metaphysics in Shabestari's Golshan Raaz. Tehran: ...
  • Honarvar , Mohammad reza (۲۰۱۱). Picheshe zarrin [golden turn]. Tehran: ...
  • Ibn Baboye Gomi, AboJafar Mohammad Ibn Ali (۱۳۹۰ AH). Man ...
  • Ibn Baboye Gomi, AboJafar Mohammad Ibn Ali (۱۹۸۴). Man La ...
  • Ibn Baboye Gomi, AboJafar Mohammad Ibn Ali (۱۹۸۸). Man La ...
  • Ibn Baboye Gomi, AboJafar Mohammad Ibn Ali (۲۰۰۳). Ellal al-Sharaye. ...
  • Ibn Shobe, Hasan Ibn Ali Harrani (۱۹۸۸). Tohfat-ol-Oghool an Alorrasool ...
  • Javadi Amoli, Abdullah (۲۰۰۲). Sahbaye Haj. Gom: Asra Pub.. ...
  • Kasrayian, Nasroallah & Kamran Afshar Naderi (۲۰۰۲). Iranian Architecture. Tehran: ...
  • Madadpour, Mohammad (۱۹۹۲). Spiritual Wisdom and Field of Art. Tehran: ...
  • Makarem Shirazi, Naser (۲۰۰۸). Tafsir Nemoone. Tehran: Darolkotob Islamiye.. ...
  • Nogrekar, Abdolhamid (۲۰۱۳). "The House of Kaaba; Basic Cells in ...
  • Nogrekar, Abdolhamid (۲۰۱۵). Vision of Islamic Wisdom on the art ...
  • Plato (۱۹۸۸). Collection of works;”Plato’s timaeus” . volume ۳;Translated by ...
  • Pop, Arthur Apham (۲۰۰۸). A Trip in the Iranian Art. ...
  • Pournamdarian, Tagi (۱۹۸۵). Symbol and Symbolic Stories in the Persian ...
  • Sajjadi, Seyyed Jafar (۲۰۰۲). Dictionary of Theosophical Terms and Hermeneutics. ...
  • Sattari, Jalal (۱۹۹۳). An Introduction to the Study of Theosophical ...
  • Shaygan, Daryoosh (۱۹۹۲). Mental Idols and Eternal Memory. Tehran: Amirkabir.. ...
  • Tabatabayi, Seyyed Mohammad Hussein (۱۹۶۷). Tafsir Almizan. Translated by Seyyed ...
  • Tabatabayi, Seyyed Mohammad Hussein (۱۹۸۴). Tafsir Almizan. Translated by Seyyed ...
  • www.google.com. ...
  • Yung, Karl Gostav (۱۹۷۳). Human & his Symbols. Trans. By: ...
  • نمایش کامل مراجع