سلسله مراتب و بی ثباتی در نظم منطقه ای خاورمیانه

نظم سلسله مراتبی موجود در خاورمیانه بی ثبات و منبع ناامنی است. در شرایط فعلی منطقه ای، بی ثباتی ذاتی این نظم، نتیجه انباشت چهار مولفه است. نخست، زمینه جهانی، تحریک و یا تضعیف شدید ایالات متحده را به عنوان یک نیروی متعهد فعال در خاورمیانه به وجود آورد و فضای میان ستیزه گران محلی را برای هژمونی منطقه باز کرد. عامل دوم رقابت میان قدرت های منطقه نه تنها برای گسترش نفوذ منطقه ای بلکه قدرت و موقعیت آنها در نظم جهانی بزرگتر است. اسرائیل و عربستان به دنبال حفظ وضعیت فعلی جهانی هستند، در حالی که ترکیه و ایران خود را به عنوان قدرت ضد هژمونیک درک می کنند و به دنبال تضعیف نظم و سلسله مراتب جهانی غرب هستند. سوم، در حالی که برخی از قدرت های میدانی منطقه ای در انتخاب سیاست های خارجی (یعنی "قدرت" عملگرایانه) بیشتر عمل می کنند، بعضی از آنها بر اساس ایدئولوژی یا هویت (یعنی "قدرت های متضاد")، متحد می شوند، که باعث شکل گیری عمیق تر و طولانی ترتنش ها می شود. در نهایت، فروپاشی قدرت مرکزی در چندین کشور عربی پس از قیام های سال ۲۰۱۱ - در لیبی، سوریه، عراق، لبنان و یمن - فرصتی عالی برای قدرت های منطقه ای و حتی برخی از کشورهای منطقه ثانویه ای فراهم کرده است تا نفوذ خود را از طریق پروکسی های محلی و بازیگران غیر دولتی گسترش می دهند. ویژگی های ترکیبی نظم منطقه ای در خاورمیانه احتمالا موجب بی ثباتی و تنش در آینده می شوند.

Keywords:

خاورمیانه , آمریکا , سلسله مراتب , نظم منطقه ای , بی ثباتی