قباد رستمی زاد - استادیار بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران
جمشید یاراحمدی - استادیار بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران
زهرا خانبابایی - دانش آموخته دوره دکتری ژئومرفولوژی از دانشگاه تهران

یکی از انواع فرسایش های آبی که موجب تخریب اراضی و بر هم خوردن تعادل در پهنه های منابع طبیعی و اراضی کشاورزی می شود و خساراتسنگینی به بار می آورد، پدیده فرسایش خندقی است. برای کنترل این پدیده، شناخت عوامل موثر بر خصوصیات ژئومتری آن اهمیت ویژه ای دارد.تخریب اراضی، بر هم خوردن منظر زمین و تعادل اکولوژیک و به مخاطره افتادن منابع زیستی در این مناطق، از جمله موارد دیگری است کهپژوهش در مورد فرسایش خندقی به ویژه در شهرستان دره شهر را گریزناپذیر و الزامی می کند. در همین راستا تعداد ۳۶ خندق در پهنه خندقیدره شهر در استان ایلام انتخاب شدند. برای این منظور عوامل محیطی، خصوصیات فیزیکی- شیمیایی خاک، پوشش و هیدرولوژیکی خندق های مورد آزمون با استفاده از عکس های هوایی، نقشه های رقومی مربوطه و عملیات های میدانی مشخص شدند. نتایج نشان داد که تغییرات مرفولوژیکخندق در منطقه مورد مطالعه تابعی از سطح بالادست، ضریب گردی حوضه، انحنای دامنه، شیب محلی سر خندق و در صد تاج پوشش حوزه آبخیزخندق خواهد بود.

فرسایش خندقی، عکس هوایی، تغییرات مرفولوژیکی، حوزه آبخیز