شناسایی و ارزیابی مولفه های هویت شهری (نمونه موردی شهر رشت)

بافت های سنتی شهرهای پیشامدرن در ایران دارای ویژگی های خاص کیفی بوده اند و مطلوبیت فضاهای شهری و معماری بافت ها، در تداومپاسخگویی به نیازهای اجتماعی و چگونگی زیست مردم آن بوده است. پس از مدرنیسم، هویت مجموعه های زیستی و شکل گیری محیط هاینا مانوس شهرها، به صورت دغدغه ای همگانی مطرح شده است. این تحقیق در پی برشمردن و ارزیابی مولفه های هویت شهری است که به طورنمونه شهر رشت در شمال ایران مورد پژوهش و ژرفانگری انتخاب شده است. روش پژوهش در این مقاله که به شناسایی عوامل هویت شهری میپردازد، روش پیمایشی بوده و توصیفات مستخرج از نظرات مردم، منشا دستیابی به شناسایی مولفه های هویتی بوده است. مطالعات این پژوهشبیشتر با بهره گیری از مطالعات میدانی بوده و بخشی نیز بر مطالعات اسنادی تکیه زده است. مهم ترین یافته های تحقیق حاکی از آن است کهاحساس هویت و ماندگاری ذهنی و عرضه به غیر اجزاء و عناصر شهری ریشه در تاریخ، وقایع و حوادث، تداعی خاطرات و ویژگی های بارز معماریو شهرسازی دارد و نیازمند تقویت فرم و شکل و بافت و رنگ و سایر عناصر زیبایی شناختی است. احساس تعلق به مکان و قلمرو که عناصرکالبدی_فضایی را در خود متبلور دارد، یکی از عوامل بنیادی در احساس هویت شهری است، که گاه کاملا در مقابل بیگانگی خود و حوزه پیراموناست و ارتباط عمیق با احساس امنیت، حس تعاملات، ادراک محیط، تولید و تکرار خاطرات و ... دارد، که در معماری و شهرسازی امروزی، گرایشبه نوزایی در بازآفرینی محلات و نظام محله بندی، به احساس تعلق به مکان آسیب رسانده است. وجود نقاط کانونی (مرکزی) در قالب تجمیعفعالیت ها، سرزندگی و حضور مردم، بیان فرهنگ شفاهی در جریان تعاملات و مبادلات در یک نظام سلسله مراتبی، موجب شکل گیری و تقویتهویت گردیده است.

Keywords:

هویت شهری , بافت قدیم شهر رشت , بازآفرینی محلات , هویت مکان