اثر قطع آبیاری در مراحل مختلف رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام مختلف کنجد

به منظور بررسی تنش خشکی در مراحل مختلف فنولوژیکی بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام مختلف کنجد، آزمایشی به صورت اسپیلت پلات در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه شخصی واقع در منطقه میامی (شهرستان شاهرود، استان سمنان) انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی زمان اعمال تنش خشکی (در مراحل رویشی، گلدهی و رشد دانه) به عنوان فاکتور اصلی و سه رقم کنجد (داراب، اولتان و دشتستان) به عنوان فاکتور فرعی بودند. نتایج نشان داد بیشترین (۵۱۷ کیلوگرم در هکتار) و کمترین (۴۵۶ کیلوگرم در هکتار) عملکرد دانه به ترتیب در زمان قطع آب در مرحله رشد دانه و رویشی مشاهده شد. در تمامی ویژگی­های مورد ارزیابی به جز تعداد دانه در کپسول، بین ارقام مختلف کنجد تفاوت معنی­داری وجود داشت. به­طوری­که رقم اولتان نسبت به ارقام داراب و دشتستان بالاترین عملکرد دانه (۵۹۴ کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن (۱۴۶ کیلوگرم در هکتار) را دارا بود. با این­حال، رقم داراب در زمان قطع آب در مرحله­ی رشد دانه، بیشترین عملکرد دانه (۷۱۹ کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن (۲۰۷ کیلوگرم در هکتار) را داشت، در حالی­که رقم دشتستان در همین شرایط کمترین عملکرد دانه (۲۵۱ کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن (۵۷ کیلوگرم در هکتار) را نشان داد. در مجموع نتایج نشان داد که رقم اولتان مقاومت نسبی بالاتری را نسبت به تنش در مراحل مختلف دارد لذا این رقم برای منطقه محل آزمایش و شرایط مشابه توصیه می ­شود.

Keywords:

تنش خشکی , درصد روغن , رقم , گیاهان روغنی , مرحله فنولوژی