سید جواد داورپناه - مرکز تحقیقات زیست فناوری کاربردی، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج)، تهران، ایران
مهرداد لاهوتی - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
رامین کریمیان - مرکز تحقیقات زیست فناوری کاربردی، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج)، تهران، ایران

گیاه سرخدار (Taxus baccata L.) منبع اصلی پاکلی تاکسول است که در درمان سرطان زهدان و پستان به کار می رود. با توجه به این که تولید این دارو نیازمند قطع درختان سرخدار است و این گونه در خطر انقراض است ضروری است سیستم کشت بافت و ریزازدیادی آن بهینه سازی شود. در این راستا، برای تولید کالوس تاثیر ۱۶ ترکیب مختلف از دو تنظیم کننده رشد ۲,۴-D (۰، ۵/۰، ۱ و ۵/۱ میلی گرم بر لیتر) و کینتین (۰، ۱/۰، ۵/۰ و ۱ میلی گرم بر لیتر) بر کال زایی و معیارهای رشد کالوس درکشت رویان سرخدار ایرانی بررسی شد. مشخص شد بهترین ترکیب موثر بر رشد ترکیب ۵/۱ میلی گرم بر لیتر ۲,۴-D و ۱/۰ میلی گرم بر لیتر کینتین است و القای کالوس با افزایش غلظت ۲,۴-D به طور صعودی افزایش می یابد. با این حال، افزایش غلظت کینتین در محدوده غلظت ۵/۰ تا ۵/۱ میلی گرم بر لیتر موجب افزایش نرخ کال زایی می شود. با این حال، کینتین اثر مثبت چندانی در رشد کالوس نشان نمی دهد و به نظر می رسد نیازی به حضور آن جهت رشد کالوس نباشد.

سرخدار، رویان، کالوس، ۲ و ۴- دی کلروفنوکسی استیک اسید (۲, ۴-D)، کینتین