مشخصات کاریوتیپی گونه های جنس Papaver در رویشگاه های استان اردبیل

پنج گونه از جنس L. Papaver، متعلق به تیره Papaveraceae، به نام های L . Papaver dubium، Papaver orientale L.، .Poir Papaver fugax ( با ۲ زیر گونه) ، Boiss. & Hausskn. Papaver glaucum و Papaver gaubae Cul len. & Rech. از رویشگاه های استان اردبیل جمع آوری شدند و از نظر صفات کاریوتیپی ، از قبیل: طول بازوی بلند کروموزوم، طول بازوی کوتاه کروموزوم و طول ماهواره ها مطالعه شدند. بر اساس این اطلاعات ، طول کل کروموزوم ها، نسبت طول بازوی بلند به کوتاه، طول بازوی بلند، طول بازوی کوتاه، اندیکس سانترومر، شکل کلی کاریوتیپ (%TF) ، طول ماهواره ها در صورت موجود بودن و مجموع طول کروموزوم ها برحسب میکرومتر محاسبه گردید. نتایج نشان داد که گونه های مورد مطالعه، دارای ۲ عدد پایه کروموزومی هستند که برای Cullen. & Rech. Papaver gaubae و Pa paver glaucum Boiss. & Hausskn. ، ۴=x و برای سایر گونه ها ۷=x تعیین گردید. عدد پایه کروموزومی ۴=x اولین بار در این پژوهش گزارش می شود. گونه var. fugax Cullen..Poir Papaver fugax دارای کروموزوم B است. از نظر تکاملی Papaver fugax Poir. var. platydiscus Cullen. نامتقارن ترین و متکامل ترین گونه تعیین گردید. دامنه طول کروموزوم ها در گونه های مورد بررسی بین ۸۱/۰±۵۷/۲۳ و ۶۴/۰ ± ۵۳/۷ میکرومتر به دست آمد. تجزیه واریانس برای تمام صفات فوق در سطح ۱% نشان داد که اختلاف معنی داری بین گونه ها و صفات مورفولوژیک کروموزوم ها وجود دارد. در نتیجه، ویژگی های کاریوتیپی اختلاف بین گونه های مختلف را تائید می کند. تجزیه خوشه بندی با تکیه براین صفات، گونه ها را در ۴ گروه مجزا قرار داد.

Keywords:

اردبیل , تیره خشخاش , جنس خشخاش , کاریوتیپ , کروموزوم