نفیسه شیخ بهایی - گروه زیست‎شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران
فرخنده رضانژاد - گروه زیست‎شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران
سید منصور میرتاج الدینی - گروه زیست‎شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران

در پژوهش حاضر، ریخت شناسی و تشریح ساختار گل نر Pycnocycla nodiflora بررسی شد. به کارگیری شاخص هایی همچون: ویژگی های گل آذین، گلچه های چتر و میوه ها در رده بندی گیاهان تیره چتریان (Apiaceae) زمینه کافی برای انجام بررسی هایی با محوریت ساختار گل در این تیره با ارزش اقتصادی، فراهم می کند. بررسی های ریخت شناختی و تشریحی این گونه با استفاده از استریومیکروسکوپ، میکروسکوپ نوری و روش تثبیت و برش گیری بافت انجام شد. چترهای مرکب شامل ۳ تا ۵ چترک، گریبان دارای ۵ براکته کوتاه و مثلثی‎شکل، تعداد ثابت ۷ گل در یک چترک، دمگل‎های متورم در گل های نر، کاسبرگ‎های با اندازه های متفاوت، گلبرگ های با ترکیب رنگی سفید و بنفش، وجود کرک‎های فراوان در سطح بیشتر اجزای گل، اتصال پشت‎چسب میله به بساک و وجود یک ساختار با لبه های چین خورده در قسمت میانی نهنج گل های نر از نتایج ریخت شناختی، این گونه است. مطالعات تشریحی، بیانگر این است که مجاری ترشحی موجود در ساختار کاسبرگ و گلبرگ، دارای نمو شیزوژن هستند و به تدریج که گل به بلوغ نهایی خود نزدیک می شود میزان کرک های منشا گرفته از اپیدرم این ساختارها افزایش می یابد. دیواره بساک شامل اپیدرم، لایه مکانیکی، لایه گذر ناپایدار و لایه مغذی ترشحی است. طی بلوغ بساک، پدیده هایی همچون سیتوکینز همزمان، تشکیل تتراد چهار وجهی در پایان میوز سلول های مادر میکروسپور، پایداری لایه مغذی تا مرحله بلوغ نسبی میکروسپورها، شکوفایی طولی بساک، عدم هماهنگی نموی میان کیسه های گرده یک بساک و بساک های یک گل در بعضی مراحل و ایجاد دانه های گرده دمبلی شکل مشاهده می شود.

چتریان, گل, سگ دندان (Pycnocycla), مجرای ترشحی, میکروسپورزایی