سمانه رحمت زاده - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
جلیل خارا - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
سید کمال کاظمی تبار - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی، ساری، ایران

میکوریزها فراهم آورنده اجتماعی همزیست هستند که در آن، میکوریز کربن را از گیاه به دست می آورد و در ذخیره فسفر را برای گیاه فراهم می کند. گیاه پروانش (Catharanthus roseus L.) به علت تولید دو آلکالوئید دارویی وینبلاستین و وینکریستین بررسی شده است. در این بررسی، تریپتوفان به عنوان پیش ساز این آلکالوئیدها در شرایط کشت بافت استفاده شده است. آغشتگی (کلونیزاسیون) گیاه توسط میکوریز، به رشد و حیات گونه های متعددی در طول سازگاری به عنوان مهم ترین چالش کشت بافت، کمک کرده است. به همین منظور، گیاهچه های حاصل از باززایی تحت تیمار غلظت های مختلف تریپتوفان، در شرایط آغشتگی میکوریزی تحت سازگاری قرار گرفته، شاخص های رشدی و بیوشیمیایی اندام هوایی آنها بررسی شد. نتایج حاصل از اندازه گیری طول ، وزن تر و خشک، محتوای قندهای محلول و پروتئین کل و همچنین کلروفیل های a و b اندام هوایی بیانگر نقش مثبت این دو تیمار بر رشد گیاهچه های پروانش در طول سازگاری بود. بیشترین میزان طول و وزن تر و خشک اندام هوایی در نمونه های همزیست با Glomus versiforme و به ترتیب تحت تاثیر تیمار های صفر، ۱۵۰ و ۳۵۰ میلی گرم در لیتر تریپتوفان به دست آمد. همچنین، بهترین نتیجه حاصل از اندازه گیری مقدار پروتئین کل و قند های محلول نیز در همزیستی با G. versiforme و تحت تیمار۳۵۰ میلی گرم در لیتر تریپتوفان مشاهده شد. در نهایت، بررسی نتایج حاصل از اندازه گیری محتوای کلروفیل های a و b نشان داد که بیشترین میزان این شاخص ها به ترتیب در نمونه های همزیست با G. versiforme و G. etunicatum تحت تاثیر تیمار ۲۵۰ میلی گرم در لیتر تریپتوفان است.

باززایی, پروانش, سازگاری, میکوریز