اثر عوامل اقلیمی بر ویژگی های تشریحی برگ در جمعیت های درمنه دشتی (Artemisia sieberi Besser)

در این پژوهش، ساختار تشریحی برگ در گیاه درمنه دشتی (Artemisia sieberi Besser) بررسی شد. به این منظور از ۳۴ رویشگاه مختلف آن، نمونه های برگ در اواخر فصل بهار جمع آوری شد. بذر گیاهان مورد بررسی در فصل مناسب برداشت و در مزرعه کشت شد. پس از کامل شدن رشد رویشی از آنها نیز نمونه های برگ برداشت شد. نمونه های جمع آوری شده از طبیعت و مزرعه در آزمایشگاه مطالعه تشریحی شد. به منظور مقایسه متغیرهای ساختار تشریحی گیاهان در رویشگاه های طبیعی و مزرعه، با استفاده از نرم افزار Minitab، منحنی نرمال مقایسه ای ترسیم شد. برای مقایسه میانگین متغیرهای مورد بررسی در رویشگاه های طبیعی و مزرعه، پس از آزمون همگنی واریانس ها و نرمال بودن توزیع متغیرها از آزمون T-student استفاده شد. میانگین ویژگی های تشریحی جمعیت های درمنه دشتی بر حسب حضور در سه ناحیه اقلیمی نیمه خشک، خشک خفیف و فراخشک توسط تجزیه به مولفه های اصلی (PCA) تجزیه و تحلیل شد. میانگین ویژگی های اقلیمی سه ناحیه اقلیمی نیز با استفاده از PCA تجزیه و تحلیل شدند. به طور کلی، نتایج به دست آمده نشان می دهد که بیشتر متغیرهای تشریحی اندازه گیری شده در شرایط مزرعه که رطوبت به اندازه کافی در اختیار گیاه قرار می گرفت، افزایش یافته اند، در صورتی که ضخامت پوستک که یک ویژگی وابسته به خشکی است در گیاهان رویش یافته در مزرعه، به علت شرایط زیستی مناسب تر، کاهش یافته است. این ویژگی نیز کاملا تحت تاثیر شرایط اقلیمی قرار دارد. با بهبود شرایط رشد گیاهان در مزرعه، طول روزنه ها افزایش و متعاقب آن تعداد آنها کاهش یافته است. از مقایسه دو گروه بندی بر اساس ویژگی های تشریحی و ویژگی های اقلیمی، می توان چنین نتیجه گیری نمود که گروه های اقلیمی کاملا با گروه های تشریحی منطبق هستند. مقایسه ویژگی های تشریحی گیاهان در رویشگاه های طبیعی و مزرعه تاثیر گذاری عوامل اقلیمی را بر این ویژگی ها به طور آشکار نشان می دهد.

Keywords:

تجزیه به مولفه های اصلی (PCA) , ویژگی های تشریحی , درمنه دشتی , ویژگی های اقلیمی