درآمدی بر نظریه شخصیت حقوقی در فقه امامیه
عنوان مقاله: درآمدی بر نظریه شخصیت حقوقی در فقه امامیه
شناسه ملی مقاله: JR_PZHF-4-9_027
منتشر شده در در سال 1400
شناسه ملی مقاله: JR_PZHF-4-9_027
منتشر شده در در سال 1400
مشخصات نویسندگان مقاله:
سید علیرضا امین - طلبه سطح سوم، حوزه علمیه قم، کارشناس ارشد فقه و مبانی حقوق، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
خلاصه مقاله:
سید علیرضا امین - طلبه سطح سوم، حوزه علمیه قم، کارشناس ارشد فقه و مبانی حقوق، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
به دنبال تغییر جوامع، مفاهیم حقوقی نیز مشمول تطور قرار میگیرند. تحولات جوامع بشری در دو سدهی اخیر سبب شد که تکیه بر اختیارات و تصمیمات فردی از زندگی بشر رخت بندد و نهادها و فرآیندهای سازمانیافتهای با عنوان اشخاص حقوقی، بنیانهای سیاسی و اقتصادی جوامع را شکل دهند. پیرو موجودیت شخص حقوقی، بحث در مورد قابلیت آن برای تملک اموال، مشغولیت ذمه، جبران خسارت و اعمال مجازاتهای کیفری، میان فقهاء و حقوقدانان مسلمان مطرح گردید. چنان چه دلیلی بر اعتبار شخصیت حقوقی یافت نشود، طبق اصل اول، محکوم به بطلان خواهد بود و بالتبع تعاملات اجتماعی و اقتصادی بسیاری از نهادها، با ابهام جدی مواجه خواهد شد. از این رو کشف مقتضای ادلهی شرعی در این خصوص، اهمیت مییابد. لذا شایسته است به روش توصیفی-تحلیلی قابلیت طرقی از قبیل بناء عقلاء، عمومات و اطلاقات، عدم تطبیق بر منهیات شرعی کاشف صحت امور عقلائی، تلازم ارتکازی عقلاء نسبت به شئون مختلف ملکیت، ولایت فقیه و قواعدی همچون تفویض، عدم اختلال نظام و عدم تضییع حق آحاد به منظور تصحیح شخصیت حقوقی در شریعت، بررسی گردد. نتایج حاکی از آن است که هرچند که برخی از این روشها به خودی خود ممکن است از دیدگاه برخی برای اثبات مشروعیت مطلق شخصیت حقوقی راهگشا نباشد، اما در تصحیح شخصیت حقوقی به صورت فی الجمله کارساز است. ضمن آن که تراکم ظنون حاصل از مجموع این طرق، اعتبار شرعی بالجمله شخصیت حقوقی را به دنبال خواهد داشت.
کلمات کلیدی: شخصیت حقوقی, بناء عقلا, سیره مستحدثه, عمومات و اطلاقات, اختلال نظام
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1377173/