محمدحسن محمدی - دانشجوی واحد علوم و تحقبقات
علی باقر - استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی

مخالفت با قرآن کریم و ایراد وارد ساختن بر بعضی ساختارهای نحوی آن، از دیرباز تا کنون، سابقه ای بس دراز دارد و افراد ناآگاهی بر قرآن ایرادهای نحوی وارد ساخته اند. لکن در در طول تاریخ، دانشمندان و نحویان و مفسران به آن اشکالات پاسخ های مستدل و قانع کننده ای ارائه داده اند. یکی از کهن ترین و مهم ترین کتاب هایی که در آن به شکاکان و طراحان ایرادهای نحوی پاسخ داده شده، کتاب تاویل مشکل القرآن تالیف: عبدالله بن مسلم بن قتیبه الدینوری (۲۱۳-۲۷۶ق) است که در خلال این مقاله به مناسبت بحث، به بخش هایی از آن اشاره خواهد شد. بعضی از آیاتی که در طول زمان بر آنها ایرادهای نحوی طرح نموده بودند، بعدها به مرور زمان، «آیات مشکل» نامیده شد. ما در این مقاله به عنوان نمونه، به ده مورد از برجسته ترین و مهم ترین آیات شریفه که مدعیان به آن ها ایرادات نحوی وارد ساخته اند، اشاره می نماییم؛ سپس با نگاهی گذرا به زندگی نامه شیخ طبرسی و به مشایخ و تلامیذ وی و نیز به معرفی آثار شیخ می پردازیم که یکی از برجسته ترین آثار ماندگار او همان تفسیر مشهور مجمع البیان است. همچنین نظرات و دیدگاه های نحوی وی را پیرامون همان ده آیه مورد نقد و بررسی قرار می دهیم. 

تفسیر, شیخ طبرسی, اشکالات, اغلاط نحوی, آراء نحویان و مفسران