تاثیر و مقایسه آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی و ترکیب کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی و تحریک الکتریکی مغز از روی جمجمه در شدت استرس مبتلایان به میگرن

مقدمه: سردردهای میگرنی، به عنوان سومین بیماری شایع در دنیا و ششمین عامل ناتوانی، به طور متوسط ۱۰ درصد از جمعیت دنیا را درگیر نموده اند. به دلیل ماهیت نورولوژی این بیماری، بسیاری از کارکردهای شناختی فرد بیمار همچون حافظه، توجه، تصمیم گیری و غیره، تحت تاثیر قرارگرفته و دچار اختلال می گردند. همچنین این بیماری مزمن به صورت دوره ای و ناتوان کننده، بر شاخص های کیفیت زندگی، روابط و بهره وری بیماران تاثیر منفی می گذارد.روش پژوهش: مقاله حاضر باهدف تاثیر و مقایسه آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی و ترکیب کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی و تحریک الکتریکی مغز از روی جمجمه درشدت استرس مبتلایان به میگرن انجام شد.یافته ها: این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه بیماران میگرنی سنین ۳۰ تا ۴۵ سال مراجعه کننده به بیمارستان امام خمینی (ره) در سال ۱۳۹۸ بودند در نهایت ۴۹ آزمودنی در سه گروه به ترتیب گروه اول آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی، گروه دوم روش ترکیبی کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی همراه با تحریک الکتریکی مغز از روی جمجمه با استفاده از جریان مستقیم الکتریکی و گروه کنترل به عنوان گروه مقایسه برنامه آموزش غیر ساختاربندی همچون مدیریت زمان و مرور کارهای روزانه و هفتگی خود را دریافت کردند. ابزار پژوهش، پرسشنامه شدت استرس هری(۲۰۰۰) و روش آماری تحلیل اندازه گیری مکرر بود.نتیجه گیری: روش آموزشی کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی و ترکیب کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی و تحریک الکتریکی مغز از روی جمجمه در مقایسه با گروه کنترل باعث کاهش استرس شدند. ترکیب کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی و تحریک الکتریکی مغز از روی جمجمه در کاهش استرس در مقایسه با روش آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی به تنهایی کارآمدی بیشتری نشان داد