رضا زندی دولابی - دانشجوی دکتری، مهندسی عمران - مهندسی و مدیریت ساخت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن
علی اصغر امیرکاردوست - استاد یار گروه عمران دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن

اجرای پروژه های عمرانی که حجم گسترده ای از مصالح، انرژی، نیروی کار و بودجه را به خود اختصاص می دهند به علت آسیب به محیط زیست براثر استفاده بی رویه از منابع، نابرابری در مصرف بودجه و ایجاد درآمد و مداخله بر فرهنگ و اثرات منفی اجتماعی، با ناپایداری روبه رو است. در شرایط بحرانی و اضطراری ناشی از بلاهای طبیعی به هنگام ساخت و جبران پروژه های آسیب دیده ، این ناپایداری با شدت بیشتری بر صنعت ساخت کشور حاکم می باشد. مدیریت ناشی از تفکر ساخت ناب می تواند در کنترل اتلاف ها موثر باشد و با پیاده سازی برنامه های اجرایی می توان از تحقق توسعه پایدار اطمینان کسب کرد. توسعه پایدار و ساخت ناب دو موضوع با رابطه مستقیم هستند که تاکنون پیاده سازی آن ها تواما در پروژه های عمرانی بررسی نشده است. در حقیقت این پژوهش در تلاش است مدلی به منظور بررسی عوامل موثر بر ساخت ناب با نگاه توسعه پایدار و با در نظر گرفتن شرایط پروژه ها ، بخصوص در زمان بحران ارائه کند. بنابراین براثر عدم توجه و نبود مطالعه ای در زمینه فوق، این تحقیق ضروری دانسته شد. بررسی پیاده سازی فلسفه ناب با رویکرد توسعه پایدار در پروژه های عمرانی کمک شایانی به شرکت های پیمانکاری و کارفرمایی در حوزه کاهش هزینه ها و افزایش کیفیت خواهد کرد. همچنین با افزایش شانس توسعه پایدار به محیط زیست نیز خسارت کمتری وارد خواهد شد. ازآنجاکه هدف اصلی این تحقیق شناسایی عوامل پیاده سازی فلسفه ناب با رویکرد توسعه پایدار در پروژه های عمرانی است، روش تحقیق برای دستیابی به این هدف بر اساس ،مصاحبه با خبرگان ؛ طراحی پرسشنامه برای رتبه بندی شاخص ها و استفاده از روش کرتیک برای رتبه بندی چالش ها انجام گردید. نتایج حاکی از وجود ۲۶ عامل در جهت پیاده سازی فلسفه ناب با رویکرد توسعه پایدار در پروژه های عمرانی است که به چهار دسته عوامل قانونی، مصالح ساختمانی، مدیریتی و سازمانی تقسیم بندی شدند که با استفاده از روش کرتیک اولویت بندی گردیدند.

توسعه پایدار، ساخت ناب، پروژه عمرانی، کرتیک