زهرا مهدوی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده شیمی و مهندسی شیمی، دانشگاه صنعتی مالک اشتر
ولی اله بابایی پور - دانشیار مهندسی شیمی- بیوتکنولوژی، مجتمع شیمی و مهندسی شیمی، دانشگاه صنعتی مالک اشتر
هادی مشیری آیدنلو - دکتری مهندسی شیمی، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، مدیر تحقیق و توسعه شرکت الکل سازی و صنایع غذایی بیدستان، قزوین، ایران
فاطمه حاجی آقامحمدی - کارشناسی ارشد شیمی آلی ، دانشگاه زنجان، کارشناس تحقیق و توسعه توسعه شرکت الکل سازی و صنایع غذایی بیدستان، قزوین، ایران

هدف تحقیق، توسعه محیط کشت بهینه و ارزان با جایگزین کردن منابع نیتروژنی فعلی (نظیرCSL و کود اوره، دی آمونیوم فسفات) با ویناس تولیدی از پساب کارخانه الکل سازی برای کاهش هزینه تولید و حل مشکل محیط زیستی کارخانه الکل سازی بیدستان بود. برای این منظور اثر چهار عامل نسبت شربت ملاس به گلوکز، درصد قند، میزان مخمر اولیه و ویناس در چهار سطح مختلف در ۱۶ آزمایش براساس روش آماری تاگوچی روی مقدار مخمر زنده بیواکتور هوازی فرایند تولید الکل بررسی شد. همه ی آزمایشها در سامانهای متشکل از ۱۰ بیوراکتور موازی با حجم کاری ۱ لیتری همراه با هوادهی، ساخته شده در این تحقیق، انجام شد. نتایج نشان داد که با ویناس میتوان مقدار مخمر تا ۵ برابر افزایش داد. در حالت بهینه مقادیر فاکتورها: نسبت گلوکز به ملاس %۵۰، ویناس با نسبت مولی ۵ C/N، میزان مخمر خشک اولیه ۴ g/l و میزان قند اولیه ۷ w/v% مقدار سلول به ۴۰۰-۵۰۰ ۱۰۶ در میلی لیتر رسید. با این محیط در شرایط بی هوازی و هوازی با بریکس ۲۲ در مدت ۷۲ ساعت %۱۱,۵ الکل تولید شد، در حالیکه در خط تولید شرکت بیدستان با محیط کشت قبلی میانگین ۴۵ میلیون سلول در میلی لیتر و %۸ الکل تولید می شد.

مخمر نانوایی، الکل، ویناس، طراحی آزمایش، شربت گلوکز، روش تاگوچی