چالش های مدیریتی طرح های پژوهشی کلان ملی و کاربست برنامه ریزی سلولی عصرمدار برای مواجهه با آنها (مورد مطالعه: طرحهای پژوهشی کلان ملی مصوب شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری)

هدف: اجرای پروژه های پژوهشی کلان ملی، نیاز به اتخاذ تدابیر ویژه ای دارد که چالشها و مشکلات پیش روی سیستم ، مجری پروژه را مهار کند. تصویب دهها طرح پژوهشی کلان ملی، پرداختن به الگوی مدیریتی چنین طرحهایی را ضروری می نمایاند. بنابر این، اهداف اصلی پژوهش حاضر عبارتند از: الف) پیش بینی چالشهای فرا روی اجرای طرحهای پژوهشی و فناوری کلان ملی مصوب شورای عالی عتف؛ ب) طراحی الگوی برنامه ریزی راهبردی مناسب برای مدیریت این طرحها. روش: این پژوهش در دو گام اصلی ساماندهی شد. نخست، طی انجام مصاحبه هایی نیمه ساختار یافته با گروهی از خبرگان و با بهره گیری از روش تحلیل مضمون برای تجزیه و تحلیل محتوای مصاحبه ها، چالشهای اجرای طرحهای پژوهشی مورد مطالعه استخراج شدند. سپس الگوی مفهومی مناسب برای مدیریت طرحها، به گونه ای که پاسخگوی چالشهای شناسایی شده باشد، طراحی شد. یافته ها : خروجی گام نخست، فهرستی از چالشهای اجرای طرحهای پژوهشی مورد مطالعه و ترسیم شبکه مضامین آنها، مشتمل بر ۳۵ مضمون پایه و ۱۱ مضمون سازمان دهنده بود که حول دو محور مهارتهای فنی- سیستمی و مهارتهای انسانی- اجتماعی تحلیل شدند. سپس برنامه ریزی سلولی عصرمدار به مثابه الگویی برای مدیریت این پروژه ها و مواجهه خردمندانه با چالشهای پیش بینی شده، مورد تاکید قرار گرفت. نتیجه گیری: سیستمی مورد نیاز است که امکان انعطاف در انتخاب و اجرای برنامه ها را افزایش داده، بتواند مراحل گوناگون کار را به صورت جدا از همدیگر مد نظر قرار دهد و تا حد امکان از ناهماهنگی و آزمون و خطا بپرهیزد. لذا بر امکان استفاده از سیستم برنامه ریزی سلولی عصرمدار تاکید شد؛ سیستمی که اجرای پروژه های کلان را در قالب ریزبرنامه های سلولی امکان پذیر کند. این سیستم با تجزیه پروژه های کلان در قالب ریزپروژه ها و ریزبرنامه های سلولی، امکان نگاه مستقل به طراحی و اجرای آنها را طی زمان فراهم آورده، همزمان این امکان را توسعه می دهد که بتوان پروژه را در قالب بسته های عمودی(در گذر زمان و عصرهای متوالی) و افقی(در یک زمان و یک عصر معین) هماهنگ کرد.