حمزه علی علیزاده
مجید نوری محمدیه
عبدالمجید لیاقت

یکی از روش های نسبتا جدید برای اندازه گیری رطوبت خاک استفاده از دستگاه تتاپروب است. از مزایای این روش اندازه گیری سریع، دقت بالا، اندازه گیری مستقیم در صحرا و در شرایط طبیعی و قابلیت اندازه گیری رطوبت خاک از حد رطوبت پژمردگی تا رطوبت اشباع است. در این تحقیق برای بررسی اثر تراکم و بافت خاک بر دقت دستگاه تتاپروب، سه نوع خاک با بافت های شنی، لومی و رسی انتخاب گردید. سپس از هر نوع خاک ۱۷ نمونه با تراکم های متفاوت برداشت شد. نمونه ها طوری انتخاب شدند که دامنه رطوبتی آنها بین خاک خشک شده در مجاورت هوای آزاد و رطوبت اشباع باشد. سپس دستگاه را با دو روش خطی و غیر خطی کالیبره کرده و مقادیر اندازه گیری شده با روش وزنی مقایسه گردید. نتایج نشان داد که دستگاه در خاک های شنی دارای بیشترین دقت (میانگین قدرمطلق خطاها ۷‎/۲%) بوده و با افزایش میزان رس خاک از دقت دستگاه کاسته می شود. اثر تراکم خاک بر دقت اندازه گیری دستگاه در خاک های شنی ناچیز بوده و با سنگین تر شدن بافت خاک، میزان تاثیر تراکم خاک بر دقت دستگاه افزایش نشان داد. رسم نمودار همسانی بین نتایج روش تتاپروب و روش وزنی نشان داد که بیشترین و کمترین همسانی بین دو روش به ترتیب در خاک های شنی و رسی (۹۵‎/۰=۲R و ۹۱‎/۰=۲R)‎ بوده و در خاک های لومی همسانی متوسط (۹۳‎/۰=۲R)‎ بوده است.

روش وزنی, تراکم خاک, تتاپروب, اندازه گیری رطوبت