دوست علی سنچولی - استادیار گروه تاریخ دانشگاه زابل
رویا اویسی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده علوم قرآنی زابل

فهم نادرست از آیات و روایات در طول تاریخ اسلام موجب پیدایش گروه ها و جریان های فکری و مذهبی متعددی در دنیای اسلام گردیده است. قرمطیان از زمره این گروه ها هستند که با فهم نادرست از آیات قرآن کریم و برخی از روایات، مخالفان خود از سایر مذاهب اسلامی را تکفیر نموده و آنان را واجب القتل دانسته و برای نابودی آنان تلاش می کردند. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه ای به نقد و بررسی فهم نادرست قرمطیان تکفیری از آیات و روایات در تکفیر دیگران در قرن چهارم هجری می پردازد. قرمطیان با قدرت گیری در بحرین، عراق و شام و جذب توده های عوام و محروم جامعه و با برداشت غلط از آیات و روایات، از ابزار تکفیر در قلع و قمع مخالفان و دشمنان خویش استفاده کرده و لطمات جبران ناپذیری از نظر سیاسی، مذهبی، اجتماعی و اقتصادی بر جهان اسلام و مسلمانان، وارد آوردند . حمله به کاروان های حجاج و قتل و غارت و به اسارت و بردگی گرفتن آنان، تصرف و هتک حرمت حرمین شریفین و انتقال حجرالاسود به احساء مرکز حکومت قرمطیان بحرین و بی ثباتی و هرج و مرج در جهان اسلام از جمله برخی از اقدامات آنان بوده است .

قرامطه، فهم نادرست آیات و روایات، تکفیر، شرک، جهاد