اثر ارتفاع تاج تلماسه بر ضریب اختلاط عرضی در یک کانال مستطیلی

به لحاظ اهمیتی که رودخانهها در برآورد نیازهای بشری، از دیرباز تاکنون داشتهاند و روند رو به رشد آلودگی آبهای سطحی،مطالعه در زمینه فرآیندهای اختلاط جهت استفاده مجدد از آبهای آلوده برای مدیریت این منابع طبیعی حائز اهمیت است. نظربه اهمیت شکلهای بستر نظیر تلماسهها در کنترل میزان انتقال رسوب، تولید توربولانس و مقاومت جریان در رودخانهها، کانالها و تالابها، ضرورت مطالعه ضریب اختلاط آلاینده روی تلماسهها بیش از پیش مطرح م یشود. در این مقاله اثر تلماسه روی ضریب اختلاط عرضی بر اساس اندازهگیریهای آزمایشگاهی بررسی شده است. آزمایشات روی 10 تلماسه با شیب بالادست 28درجه، طول موج یک متر و دو ارتفاع متوسط 4 و 8 سانتیمتر با سرعت ثابت 0/24متربرثانیه، انجام شدهاند. شن مورد استفاده برای ساخت تلماسهها دارای قطر متوسط 14 میلیمتر بود. نتایج نشان میدهد، تلماسهها در افزایش ضریب اختلاط عرضی نقش بسزایی دارند. ضریب اختلاط عرضی ب هدست آمده روی تلماسههای با ارتفاع تاج 4 سانتیمتر 2/36 برابر مقدار آن روی بستر صاف است. با افزایش ارتفاع تاج تلماسه ضریب اختلاط عرضی در مقایسه با بستر صاف 3/19 برابر شده است. نتایج هدست آمده نشان میدهد که تلماسه به میزان زیادی میتواند به اختلاط عرضی آلاینده کمک کرده و سرعت اختلاط را افزایش دهد. سرعت برشی یکی از عوامل مؤثر بر ضریب اختلاط عرضی است که روی تلماسه با تغییر ارتفاع تاج از 4 به 8 سانتیمترافزایش یافته است. این پارامتر روی تلماسه نسبت به بستر صاف نیز زیادتر شده است.

Keywords:

ضریب اختلاط عرضی , تلماسه , تاج تلماسه , سرعت برشی , جریان ثانویه