محمدحسین جعفری - استادگروه حقوق عمومی دانشگاه آزادواحدیزد یزد ایران
یحیی صفری - دانشجوی دکتری حقوق عمومی دانشگاه آزادواحدیزد یزد ایران

فلسفه حقوق به بحث از معنا و مبنای الزامآور بودن قواعد حقوقی و تمایز قواعد حقوقی، اخلاقی و مذهبی میپردازد. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی سعی دارد تا با طرح مساله فلسفه حقوق، موضوع حقوق مدرن و حقوق اسلامی را از بطن فلسفه حقوق استخراج کرده و رویکرد هر دو را در مقابل هم بشناسد. آنچه به دست آمده این است که حقوق مدرن خود را به مثابهی روش اثباتی معرفی میکند که حقوقی متمایز، عینی و سکولار و رسمی شده را شکل میدهد، در حالی که حقوق سنتی با پذیرش متافیزیک، روش را کاشف از واقع میداند، نه ایجادکننده ی آن. از آن روی که اسلام به مثابه دین خاتم مدعی انطباق قوانینش با طبیعت خلقت و درون آدمیان است، حقوق طبیعی در مکتب اسلام اندیشه حقوقی غریبی نیست. تا حدی که بسیاری از متفکران مسلمان بدون آن که لزوما دغدغه غرقه شدن در مکاتب یونان و روم باستان را در سر داشته باشند به تاسیس مکتبی حقوقی مدد رسانده اند که قدمتی به عمر رونق اندیشه ی حقوقی در بین بشریت دارد. در نهایت این پژوهش به این نتیجه دست یافته است که فلسفه حقوق اسلامی در معنای پذیرفته شده، به مثابه علمی است که در آن مجموعه ای از گزاره های همسنخ به طور مستقیم در پی تامل جهت ایجاد نظام حقوق اسلامی و تبیین زیرساختهای معرفتی آن با محوریت برهان در سابه قرآن و عرفان جمع آوری شده است.

فلسفه حقوق، حقوق اسلامی، حقوق مدرن.