بررسی امکان حکمی سازی و جایگزین سیستم اداری اسلامی به جای بوروکراسی وبر

هدف پژوهش حاضر، بررسی امکان حکمی سازی و جایگزین نمودن "سیستم اداری – اسلامی" به جای سیستم اداری بوروکراسی وبر که این مبانی جدید جایگزین، بر اساس مدیریت و رویکرد اسلامی باشد. نظریه بوروکراسی که توسط ماکس وبر ارائه شده، از نظریه های مطرح در علم مدیریت است. آیا امکان این هست که یک سیستم اداری- اسلامی جایگزین کامل آن یا حداقل بخشی از این سیستم غیر اسلامی گردد؟ از آنجائی که نگاه بوروکراسی اداریوبر (که تقریبا حالت بدبینانه به انسان دارد و از نظریه Xپیروی می کند)، با نگاه اسلام به انسان متفاوت است (نظریه اسلام تقریبا از نظریه Y پیروی می کند). در این مقاله در پیرامون این موضوع قلم فرسائی خواهد شد و به بررسی مبانی بوروکراسی وبر و بررسی مبانی موجود در یک سیستم اداری – اسلامی پرداخته خواهد شد. روش پژوهش در این مقاله، توصیفی، از نوع اسنادی است یعنی داده ها از طریق پرسشنامه ای جمع آوری نگردیده اند، مطالب حول و حوش موضوع مقاله جمع آوری و از دیدگاه نظری بررسی و سعی براین است مطالب پراکنده ای که تاکنون راجع به یک سیستم اداری – اسلامی گفته شده، متمرکز و بصورت منسجم بحث شوند. مواردی مانند تفاوتهای فردی، عدم توجه به نیازهای سطح بالا، انسان آخرت گرا، منزلت و جایگاه انسان ، جایگاه ارباب رجوع در اسلام ، بیان می گردد. باید سه عامل مدیریت، کارکنان و اصول مدیریت اسلامی را همزمان درنظر بگیریم و آنها را طراحی و تبدیل به یک سیستم اداری – اسلامی نمائیم.نتیجه گیری که این مقاله آنرا بیان می نماید، با توجه به منابع غنی که دراسلام وجود دارد، این امکان هست که یک سیستم بوروکراسی اسلامی جایگزین سیستم بوروکراسی وبری گردد.

Keywords:

حکمی سازی , بوروکراسی وبر , بوروکراسی اسلامی , مدیریت اسلامی , اداره اسلامی